הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

די אחראים: יאנאש , אור המקיף , אחראי , געלעגער

יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 1:50 am

פארוואס נישט קנופ - קנופן? און צווישן וועם איז די מחלוקה איבער גרוס - גרוסן?
א קשר איז א קניפ, וואס מענטשן קניפן...
וואס איז דיין שאלה?

כ'האב ערגעצוואו געזען אמאל אז נישט יעדער האלט זיך צו גרוסמיט א ו'. האב איך עס דא גענוצט אלס אסמכתא נישט צו אפפאטשן @אור המקיף אינגאנצן
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:05 am

וועלכע ווערטער ענדיגן זיך מיט אן ן' אבער טוישן זיך נישט אין עבר פון א י' צו א ו', ווייל עס האט נישט קיין מ' אדער נ' נאכ'ן י'?
געשריגן;
געשניטן; געריטן;
געביסן; געשמיסן;
געשריבן; געריבן; געטריבן;

גאנצער גראמער געווארן...
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:09 am
יחליצך האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 14, 2024 1:40 pm
גערעכט, כ'האב טאקע נישט נאכגעקוקט דארט.
אקעי, אויב ביסטו באקוועם מיט דעם אויסשפראך - אפילו מ'נוצט עס נישט ביי ---, קענסטו עס לאזן.
מען דארף אבער אויפקומען מיט אן אנדערן זאץ.
די ווייטאגן ווערן צוביסלעך פארשווינדןשטימט נישט מיט א י'. אויך נישט עס וועט פארשווינדן ווערן.
איך זע נישט וואס עס איז שלעכט מיט עס וועט פארשווינדן ווערן.
פונקט ווי ער וועט געצווינגען געצוואונגעןווערן; פארבינדן פארבונדןווערן.
פאר די זעלבע סיבה פארוואס ער ווערט געצוואונגען/געבונדן/פארבונדן/געדונגען/פארדונגען

(אין אנדערע דיאלעקטן זאגט מען יא ער וועט פארשווינדן, וואס מיינט "ער וועט אנטלויפן", נישט "ער וועט נעלם ווערן")
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:22 am
יחליצך האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 14, 2024 1:46 pm
אור המקיף האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 07, 2024 11:20 am
6. א זינקעדיגעשיף
6. א זינקענדעשיף
וואס זענען די כללים ווען מען לייגט יא צו 'דיג' צו אן אדיעקטיוו?
@גרשון אלערט
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:36 am
אור המקיף האט געשריבן: מאנטאג פעברואר 19, 2024 6:08 pm
עס איז דא א חילוק צווישן א ״קרומער צוים״ און א ״פארקרימטער צוים״, א פארקרימטער מיינט אז עס איז געווארן פארקרימט, דעריבער וועט מען עס אויסלייגן מיט א יוד.

אזאלכע סארט עדזשעקטיווס הייסן Participial Adjectives.
למעשה, וואס איז דער חילוק פון אן אויסגעטריקנטערהאנטוך און א פארבונדענערמענטש?
אופס... האסט פארגעסן אז קודם דארף עס האבן אן ן', מיט א מ'/נ' נאכ'ן י'.
פארבונדן ~ אויסגעטריקנט
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:49 am
יחליצך האט געשריבן: זונטאג פעברואר 25, 2024 5:45 pm
אור המקיף האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 07, 2024 11:20 am
2. טינק~ מען טינקטאיין ~ ער וועט זיך איינטינקען
2. טונק~ מען טונקטאיין ~ ער וועט זיך איינטונקען
פארוואס טאקע?
פארוואס נישט? זוכסט נאך אזא שורש?
שטופ~ מען שטופטזיך ~ ער וועט צעשטופטווערן
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5210
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:34 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:22 am
יחליצך האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 14, 2024 1:46 pm
אור המקיף האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 07, 2024 11:20 am
6. א זינקעדיגעשיף
6. א זינקענדעשיף
וואס זענען די כללים ווען מען לייגט יא צו 'דיג' צו אן אדיעקטיוו?
@גרשון אלערט
איך ווייס נישט פון קיין כלל. מעגליך האט עס מיט וויאזוי דאס ווארט האט זיך אנטוויקלט.

דער -נד סופיקס איז דייטשיש; די וועטערביכער גייען כמעט אייביג מיט -דיג. צב"ש פאלגנדיגאנשטאט פאלגנד.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:15 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 1:50 am
פארוואס נישט קנופ - קנופן?
א קשר איז א קניפ, וואס מענטשן קניפן...
וואס איז דיין שאלה?
פאר א קשר שרייבן וויינרייך און הארקאווי קנופ - קנופן(אדער קניפ; הארקאווי) און קניפלפאר'ן דימינוטיוו, און פאר'ן ווערב זע איך נאר הארקאווי שרייבן קניפן(וויינרייך רעדט נאר פון אפקניפן, פארקניפן, צעקניפן, און פארקניפונג). א קניפאיז א קניפאין בעקעלע (און קנייפןפאר'ן ווערב).

אפשר רעדן מיר פון צוויי באזונדערע קנופן/קניפן?
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:15 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 1:50 am
צווישן וועם איז די מחלוקה איבער גרוס - גרוסן?
כ'האב ערגעצוואו געזען אמאל אז נישט יעדער האלט זיך צו גרוסמיט א ו'. האב איך עס דא גענוצט אלס אסמכתא נישט צו אפפאטשן @אור המקיף אינגאנצן
פאר דעם האב איך געפרעג ווער דער 'נישט יעדער' איז. אויך נישט יעדער, אדער כמעט קיינער, האלט זיך צו רוב פון די כללים איבער וואס מיר רעדן דא ארום.

איבערקוקנדיג זע איך אז וויינרייך שרייבט טאקע גרוס - גרוסן, און הארקאווי שרייבט יא גריס - גריסן(נישט געהאט באמערקט צוליב אומקלארע שריפט).
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:23 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:05 am

וועלכע ווערטער ענדיגן זיך מיט אן ן' אבער טוישן זיך נישט אין עבר פון א י' צו א ו', ווייל עס האט נישט קיין מ' אדער נ' נאכ'ן י'?
געשריגן;
געשניטן; געריטן;
געביסן; געשמיסן;
געשריבן; געריבן; געטריבן;

גאנצער גראמער געווארן...


()
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:28 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:09 am
יחליצך האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 14, 2024 1:40 pm
גערעכט, כ'האב טאקע נישט נאכגעקוקט דארט.
אקעי, אויב ביסטו באקוועם מיט דעם אויסשפראך - אפילו מ'נוצט עס נישט ביי ---, קענסטו עס לאזן.
מען דארף אבער אויפקומען מיט אן אנדערן זאץ.
די ווייטאגן ווערן צוביסלעך פארשווינדןשטימט נישט מיט א י'. אויך נישט עס וועט פארשווינדן ווערן.
איך זע נישט וואס עס איז שלעכט מיט עס וועט פארשווינדן ווערן.
פונקט ווי ער וועט געצווינגען געצוואונגעןווערן; פארבינדן פארבונדןווערן.
פאר די זעלבע סיבה פארוואס ער ווערט געצוואונגען/געבונדן/פארבונדן/געדונגען/פארדונגען

(אין אנדערע דיאלעקטן זאגט מען יא ער וועט פארשווינדן, וואס מיינט "ער וועט אנטלויפן", נישט "ער וועט נעלם ווערן")
איך כאפ וואס דו זאגסט. וואלט מען אויך נישט געקענט זאגן 'ער וועט געווינען'.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:36 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:36 am
אור המקיף האט געשריבן: מאנטאג פעברואר 19, 2024 6:08 pm
עס איז דא א חילוק צווישן א ״קרומער צוים״ און א ״פארקרימטער צוים״, א פארקרימטער מיינט אז עס איז געווארן פארקרימט, דעריבער וועט מען עס אויסלייגן מיט א יוד.

אזאלכע סארט עדזשעקטיווס הייסן Participial Adjectives.
למעשה, וואס איז דער חילוק פון אן אויסגעטריקנטערהאנטוך און א פארבונדענערמענטש?
אופס... האסט פארגעסן אז קודם דארף עס האבן אן ן', מיט א מ'/נ' נאכ'ן י'.
פארבונדן ~ אויסגעטריקנט
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4134
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:41 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:49 am
יחליצך האט געשריבן: זונטאג פעברואר 25, 2024 5:45 pm
אור המקיף האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 07, 2024 11:20 am
2. טינק~ מען טינקטאיין ~ ער וועט זיך איינטינקען
2. טונק~ מען טונקטאיין ~ ער וועט זיך איינטונקען
פארוואס טאקע?
פארוואס נישט? זוכסט נאך אזא שורש?
שטופ~ מען שטופטזיך ~ ער וועט צעשטופטווערן
אלזא , אויב האט דאס ווארט א ו' מיינט נישט אז ס'טוישט זיך צו א י' אינעם ווערב.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5210
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

היסטאריש האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 11:41 pm
יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:28 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 2:09 am
יחליצך האט געשריבן: מיטוואך פעברואר 14, 2024 1:40 pm
גערעכט, כ'האב טאקע נישט נאכגעקוקט דארט.
אקעי, אויב ביסטו באקוועם מיט דעם אויסשפראך - אפילו מ'נוצט עס נישט ביי ---, קענסטו עס לאזן.
מען דארף אבער אויפקומען מיט אן אנדערן זאץ.
די ווייטאגן ווערן צוביסלעך פארשווינדןשטימט נישט מיט א י'. אויך נישט עס וועט פארשווינדן ווערן.
איך זע נישט וואס עס איז שלעכט מיט עס וועט פארשווינדן ווערן.
פונקט ווי ער וועט געצווינגען געצוואונגעןווערן; פארבינדן פארבונדןווערן.
פאר די זעלבע סיבה פארוואס ער ווערט געצוואונגען/געבונדן/פארבונדן/געדונגען/פארדונגען

(אין אנדערע דיאלעקטן זאגט מען יא ער וועט פארשווינדן, וואס מיינט "ער וועט אנטלויפן", נישט "ער וועט נעלם ווערן")
איך כאפ וואס דו זאגסט. וואלט מען אויך נישט געקענט זאגן 'ער וועט געווינען'.
מ'זאגט יא ער וועט געווינען. נאר ווען ס'פארמאגט דעם ווערב "איז" אדער "ווערט" דאן איז עס באטראכט אלס אדיעקטיוו, וואס קומט מיט'ן עבר פארעם.

א פשוט'ע עצה איז צו קוקן אלעמאל וויאזוי מ'וואלט געזאגט א ווערב וואס פארמאגט אן אנדער ווארט פאר לשון עבר. צב"ש ער ווערט געטראפן, אבער ער וועט טרעפן. דעריבער וועט מען אויך זאגן ער ווערט געפונען, אבער ער וועט געפינען.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5210
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5210
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

היסטאריש האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 11:38 pm
יחליצך האט געשריבן: זונטאג מארטש 10, 2024 1:15 pm
היסטאריש האט געשריבן: פרייטאג מארטש 08, 2024 1:50 am
פארוואס נישט קנופ - קנופן?
א קשר איז א קניפ, וואס מענטשן קניפן...
וואס איז דיין שאלה?
פאר א קשר שרייבן וויינרייך און הארקאווי קנופ - קנופן(אדער קניפ; הארקאווי) און קניפלפאר'ן דימינוטיוו, און פאר'ן ווערב זע איך נאר הארקאווי שרייבן קניפן(וויינרייך רעדט נאר פון אפקניפן, פארקניפן, צעקניפן, און פארקניפונג). א קניפאיז א קניפאין בעקעלע (און קנייפןפאר'ן ווערב).

אפשר רעדן מיר פון צוויי באזונדערע קנופן/קניפן?
viewtopic.php?p=2737795#p2737795
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

ייש"כ @גרשון פאר'ן אויסקלארן
לעצט פארראכטן דורך יחליצך אום מאנטאג מארטש 11, 2024 3:23 pm, פארראכטן געווארן 2 מאל.
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

ר' @גרשון , וואס זאגסטו צו דעם?
אור המקיף האט געשריבן: מיטוואך יאנואר 31, 2024 12:29 pm

• קניפ (אמאל פלעגט זיין א חילוק צווישן א קנ יפ אין בעקל pinch, און א קנ ופ וואס מיינט א קשר, אבער היינט שרייבט מען ביידע מיט א יוד).
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5210
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

יחליצך האט געשריבן: מאנטאג מארטש 11, 2024 3:16 pm
ר' @גרשון, וואס זאגסטו צו דעם?
שווער צו זאגן. ס'איז פון די איינגעגעסענע טעותים וואס מ'דארף מחליט זיין.

אין מקור קומט עס knopf, וואס איז ווי אין ענגליש knob. אבער היות דער ווערב איז knüpfen, איז פארשטענדליך אז ערגעצוואו איז עס געווארן knupf.

viewtopic.php?p=131305#p131305
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1149
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: הערות אויף ״געשמאקע שיעורים אין אידיש כללים״

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

אור המקיף האט געשריבן: דינסטאג פעברואר 13, 2024 5:20 pm
עס איז אריינגעקומען דורך אימעיל זייער א וויכטיגע הערה ״בדרך אפשר״, אבער אריינקוקנדיג טיפער דערין האט זיך ארויסגעשטעלט אז דער מחדש האט גארנישט שלעכט געזאגט, נאר דאס איז ממש דער פאקט.

מיר האבן לפי זה איבערגעמאכט דעם אויבערשטע טבלא.

דער גאנצע ענין אז דער י׳ טוישט זיך אויף א ו׳, איז נאר שייך ביי ווערטער וואס האבן א מ׳אדער א נ׳נאכ׳ן י׳. (גראדע איז דאס נישט די ערשטע מאל וואס א מ׳ און א נ׳ באקומען כללים פאר זיך, ווען מיר וועלן רעדן פון צוגעלייגטע עיןס וועלן מיר זען אז א מ׳ אדער א נ׳ פארדינען באזונדערע אויפמערקזאמקייט, מען לייגט צו דעם עין ביי ״צוזא מ ען״ אדער ״וואוי נען״)



אז איר וועט גוט באטראכטן די אויבנדערמאנטע ליסטע וועט איר באמערקן אז מען קען צעטיילן די ליסטע ווי פאלגענד:


ימען (שוו ימען)
ימפן (שר ימפן)
ינגען (געל ינגען, ד ינגען, ז ינגען, צוו ינגען, קל ינגען, של ינגען)
ינדן ינדן, פארשוו ינדן, צ ינדן, ש ינדן)
ינטשן (וו ינטשן)
ינען (געוו ינען, געפ ינען, פארג ינען, ר ינען)
ינקען (וו ינקען, ז ינקען, ט ינקען, טר ינקען, שט ינקען)


אין סך הכל דארף מען קוקן אויף צוויי זאכן: 1) ענדיגט זיך עס מיט א ן׳? 2) האט עס א מ⁄נ נאכ׳ן י׳?

אויב איז די ענטפער ״יא״ אויף ביידע, דערלאנגט אים א ו׳ בלשון עבר און א י׳ בלשון הוה⁄עתיד.

===

דערנאך זענען פארהאן ווערבס אלס נאון שרייבט מען עס מיט א ו׳, אבער אלס ווערב ווערט עס געטוישט אויף א י׳ - אן קיין שייכות צו לשון עבר ועתיד, (ווייל די תירוץ איז נישט ״יא״ אויף די צוויי אויבנדערמאנטע שאלות).

מער וועגן דעם וועט נאכפאלגן בעזה״י.
ייש"כ פאר'ן נאכברענגען.
אבער כ'האב שוין כמעט געהאט א פירכא.

נעמליך, ערשינעןקומט דאך יא מיט א ו'.

אבער אויבנאויף איז דער פשוט'ער ענטפער, אז מ'דארף צולייגן נאך א תנאי אינעם כלל.
אז דער עתיד מוז זיין א "י" (חיריק). פונקט ווי געווינען, געפינען, ערפינדן.

משא"כ אין אונזער פאל איז עס א "יי" (צירי) ערשיינען, דערפאר טוישט זיך עס נישט אין עבר.
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”