אידישע וועלט פארומס

קעניגזאן האט געשריבן: עס איז לעצטענס ערשינען א הערליכער ליקוט אויף מגילת אסתר געקליבן דורך א בעלזער אינגערמאן. דארט זעט מען אויך אסאך מדרשים, אז אחשורוש האט גענומען נשיאות און בתילות, ער האט נישט מבחין געווען בין נשיאה ובתילה, ולא עוד אלא בכל לילה וישכב עמו בתילה או נשיאה אחרת.

כמדומה שרש"י כתב כן על אסתר שטעם איזה טעם שרצה

אנעים זמירות האט געשריבן:

מגיני ארץ האט געשריבן: כ'האב געפרעגט די קשיא אפאר יודען, גיזוכט אין ספרים, נישט געפונען גארנישט.

די האר פון קאפ האבען זיך אויפגעשטעלט ווען איך האב דאס געליינט.

[ויאהב המלך את אסתר] מכל הנשים. הבעולות, שאף נשים בעולות קבץ. (רש"י מגילת אסתר).

ער האט טאקע גענומען אויך בעולות אבער דאס מיינט נישט נשואות - די האר קען זיך צוריק אראפלייגן.
אבער יעצט האב איך געזען אין מנות הלוי ווי ער ברענגט אז זייער אסאך מפרשים ווילן טאקע זאגן אנדערש ווי די הייליגע חכמים, אין זיי זאגן אז זי איז געווען א פנויה אדער העכסטנס אן ארוסה, אבער נישט קיין נשואה ווייל ווי קען מען זאגן אז די גזירה איז געווען אויך אויף הנשואות. אבער ער זאגט אז מ'זאל זיך נישט אוועקרירן פון חכז"ל אז ער האט אויך מקבץ געווען נשואות.

דא האט איר נאך ענינים איבער פורים ומגילת אסתר
וגם אנכי הקטן כתבתי שם כמה דברים
וקשה עתיקי מחדתי להעתיקם משם
http://www.ivelt.com/forum/viewtopic.ph ... &start=100

מגיני ארץ האט געשריבן: אסתר ירקרוקת היתה אלא שחוט של חסד משוך עליה, זאגט רש"י "מאת הקב"ה לכך נראית יפה לאומות ולאחשורוש". שפעטער ווען זי איז אריין צו אחשורוש שטייט, ג' מלאכי השרת נזדמנו לה באותה שעה א' שהגביה צוארה וא' שמשך עליה חוט של חסד וא' שמתח את השרביט. קודם איז דאך אסתר אלס געווען "חוט של חסד משוך עליה" צו וואס האט אויסגעפעלט יעצט עקסטער? ועוד רש"י זאגט "מאת הקב"ה" אין דא איז עס געגאנגען דוקא דורך מלאכי השרת?

אסתר האט אלגעמיין נישט געברויכט דעם חוט של חסד ווייל והנערה יפת תאר וטובת מראה, חוץ ווען אויסערליכע אומשטענדען האבען צוגענומען איהר נאטורליכען חן. צ.ב.ש. ווען ותלקח אסתר בע"כ צום ערל טמא, נאך א יאר זיך אויפהאלטען ביי איהם אין פאלאץ, איז געוועהן קענטליך איהר איבעל און ווייטאג, דערפאר האט אויסגעפעלט אן עקסטערע חוט של חסד. אויך ביים ויהי ביום השלישי ווען זי האט שוין געפאסט צוויי-דריי טעג (כמה שיטת בזה) און זי איז געוועהן שטארק דערשראקען האט זיך גענויטיגט אן עקסטערע חוט של חסד, מער ווי פריער.

מאת הקב"ה מיינט נישט אז עס איז נישט געוועהן ע"י מלאך, ווייל בלויז ג' מפתחות זענען ביד הקב"ה.

---

היינט געהערט פון א יוד א רמז אז מען דארף גיין נאך געלט אום פורים. מיטות זהב וכסף - [מען דארף] בעטען [פאר] גאלד און זילבער.

רב טקסט האט געשריבן: אין דרשות חת"ס שטייט אז די תענית אסתר וואס אונז פאסטן איז ווייל די קטרוג ווערט יעדעס יאר נתעורר בו ביום.

אזוי שטייט אויך אין ישמח משה (על נ“ך) מובא בדברי יואל (פרשת צו דף קנד)

פשטות איז אז אסתר נאטירליך לפי פשוטו של מקרא איז געוון א יפת-תואר,
און ע"פ חז"ל ירקרוקת.
ע"פ חז"ל איז זי נישט געווען א יונגע נערה, און מיט אלץ איז זי גענומען געווארען צו אחשורוש
דא אריינגיין צו אחשורוש האט זי געדארפט עקסטערע ניסים
[וואס איז פשט 'רעזשווילקע'? ס'דא אויך אין ארץ-ישראל? שולחן ערוך אורח חיים הלכות שבת סימן שב סעיף א
הגה: וכ"ש שאסור לנער בגד שנשר במים או שירדו עליו * (ג) גשמים. ודוקא בבגד (ד) ב חדש שמקפיד עליו, (כל בו). ועדיין מהו 'רעזשווילקע'? ]

אליהו האט געשריבן: .

פינקט לעצטנס זיך אנגעשטויסן אין אייער דקדוק אשכולות. איך האב זייער הנאה געהאט דערפון. נישט געוואוסט אז איר דרייט זיך נאך דא.
חדש ימינו כקדם.......

ליגט מיר אין קאפ אז עס איז א מדרש אדער תרגום שני.

דא רעדט מען פין דעם

סיגוט האט געשריבן:

קעניגזאן האט געשריבן: עס איז לעצטענס ערשינען א הערליכער ליקוט אויף מגילת אסתר געקליבן דורך א בעלזער אינגערמאן. דארט זעט מען אויך אסאך מדרשים, אז אחשורוש האט גענומען נשיאות און בתילות, ער האט נישט מבחין געווען בין נשיאה ובתילה, ולא עוד אלא בכל לילה וישכב עמו בתילה או נשיאה אחרת.

כמדומה שרש"י כתב כן על אסתר שטעם איזה טעם שרצה

א אפענע גמרא אין מגילה.

איז מיר איינגעפאלן בדרך צחות צו פארענטפערן די גרייזיגע נוסח הן הדסה, ווייל ס'דא נ"ה מאל די ווארט אסתר אין די מגילה.

שם התלמוד האט געשריבן: עס ווינדערט זיך א פראגע ביי מיר גאר א לאנגע צייט זיך איך איינער וואס קען מיך ארויסהעלפן
כידוע ווען אונז זענען געווען קינדער ווי אויך היינט יעדע טעיפ אדער CD וכדו׳ וואס פארציילט די מעשה פון מגילה זאגן אז מרדכי הצדיק איז געווען א פעטער פאר די צדיקת אסתר, אבער אויב קוקט מען אריין במגילת אסתר שטייט בפירוש אז אסתר איז געווען בת דודו דאס מיינט א טאכטער פון זיין פעטער דאס מיינט א שוועסטער קינד, קאזין בלע״ז
וויל איך וויסן איז דא עפעס מקורות אז מרדכי איז געווען איר פעטער אדער איז עס איינע פון די וועלט טעותים? און אויב איז עס א טעות פון ווי נעמט זיך די טעות?
די פסוק אין מגילה איז ויהי אמן את הדסה היא אסתר ״בת דדו״

אין די מגילה (קאפיטל ב' פסוק ז' ופסוק ט“ו) שטייט בת דודו
אבער אין תרגום ראשון (ז' ו') תרגום שני (ב' ז') אבע“ז (ח' א') פירוש המיוחס להרמב“ם (ח' א' ובפסוק ח') מנות הלוי (ח' א') סידור היעב“ץ ועיון תפלה שבסידור אוצר התפילות בקרובץ לפורים בברכת שים שלום מהרש“א (מגילה טז.) יערות דבש (ח“ב דרוש י“ג) פוקד עקרים להגר“צ הכהן ז“ל (אות ה') ובספרו רסיסי לילה (אות נ“ב) שטייט אז מרדכי איז געווען איר פעטער וצ“ע (ספר פרסומי ניסא פי“ג אוצר המנוצר אות ק“ט)

יעדער האט געשריבן:

שם התלמוד האט געשריבן: עס ווינדערט זיך א פראגע ביי מיר גאר א לאנגע צייט זיך איך איינער וואס קען מיך ארויסהעלפן
כידוע ווען אונז זענען געווען קינדער ווי אויך היינט יעדע טעיפ אדער CD וכדו׳ וואס פארציילט די מעשה פון מגילה זאגן אז מרדכי הצדיק איז געווען א פעטער פאר די צדיקת אסתר, אבער אויב קוקט מען אריין במגילת אסתר שטייט בפירוש אז אסתר איז געווען בת דודו דאס מיינט א טאכטער פון זיין פעטער דאס מיינט א שוועסטער קינד, קאזין בלע״ז
וויל איך וויסן איז דא עפעס מקורות אז מרדכי איז געווען איר פעטער אדער איז עס איינע פון די וועלט טעותים? און אויב איז עס א טעות פון ווי נעמט זיך די טעות?
די פסוק אין מגילה איז ויהי אמן את הדסה היא אסתר ״בת דדו״

אין די מגילה (קאפיטל ב' פסוק ז' ופסוק ט“ו) שטייט בת דודו
אבער אין תרגום ראשון (ז' ו') תרגום שני (ב' ז') אבע“ז (ח' א') פירוש המיוחס להרמב“ם (ח' א' ובפסוק ח') מנות הלוי (ח' א') סידור היעב“ץ ועיון תפלה שבסידור אוצר התפילות בקרובץ לפורים בברכת שים שלום מהרש“א (מגילה טז.) יערות דבש (ח“ב דרוש י“ג) פוקד עקרים להגר“צ הכהן ז“ל (אות ה') ובספרו רסיסי לילה (אות נ“ב) שטייט אז מרדכי איז געווען איר פעטער וצ“ע (ספר פרסומי ניסא פי“ג אוצר המנוצר אות ק“ט)

א דאנק

זיס האט געשריבן: ↑ פרייטאג פעברואר 26, 2010 9:08 am

וואו אין די מגילה שטייט אז מען האט גע'הרג'עט ושתי?

אין די מגילה אליין שטייט עס טאקע נישט אבער אין גמרא און אין מדרשים שטייט עס בפירוש

אבל י“א אז מען האט איר נישט ממש געהארגעט

אין תרגום שטייט קאפיטל ב' פסוק א'

בתר פתגמיא האלין כד פח ואשתדך מרוית חמריה וכד נח תקוף רוגזיה דמלכא אחשורוש שרי למדכר ית ושתי מתיבן רברבנוי וכן אמרין הלא את הוא דחיבת עלה דין דקטול על מה דעבדת אמר להון מלכא אנא לא גזרית למקטלה אלהן די תעול קדמי ולא עלת ופקדית למעדי מנה מלכותא אמרו ליה לא הכי אלהן דין דקטול גזרת עלה בעטת שבע רברבניא מן יד תקוף רוגזיה וגזרי למהוי צליבן שבעא רברבניא על צליבאאז אחשוורוש האט געהאנגען די שבעת שרי פרס ומדי.


אין קאפיטל א' פסוק ט"ז זאגט די תרגום ואמר ממוכן הוא המן בר בריה דאגג רשיעא.

קען זיין מען פרעגט שוין די קשיא, לכאורה וויאזוי האט המן איבערגעלעבט אויב אחשוורוש האט יעדן געהאנגען.

הגרח"ק בספרו טעמא דקרא ענטפערט.. אז המן האט דעמאלטס זיך געטוישט נאמען פון ממוכן צו המן.. און אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פון דעם גזר דין..

אוראייניקל האט געשריבן: ↑ דינסטאג מארטש 12, 2024 3:22 pm

הגרח"ק בספרו טעמא דקרא ענטפערט.. אז המן האט דעמאלטס זיך געטוישט נאמען פון ממוכן צו המן.. און אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פון דעם גזר דין..

און אחשוורוש האט נישט געכאפט אז דאס איז דער זעלבער ממוכן?

כפרה האט געשריבן: ↑ דינסטאג מארטש 12, 2024 6:48 pm

אוראייניקל האט געשריבן: ↑ דינסטאג מארטש 12, 2024 3:22 pm

הגרח"ק בספרו טעמא דקרא ענטפערט.. אז המן האט דעמאלטס זיך געטוישט נאמען פון ממוכן צו המן.. און אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פון דעם גזר דין..

און אחשוורוש האט נישט געכאפט אז דאס איז דער זעלבער ממוכן?

די גזר דין איז בטל געווארן ווייל ס'איז געווען אויף ממוכן נישט המן.

ער האט אויסגעשפילט די סיסטעם.

ווער האט למעשה מחבר געווען די נוסח פון שושנת יעקב (בנוי על פי חז"ל)?

אגב האב איך געזעהן ברענגן אז הרה'ק מהר''א מבעלז זי''ע האט געקלאפט ווען מ'האט געזאגט ממוכן , ווייל ממוכן הוא המן.

כפרה האט געשריבן: ↑ דינסטאג מארטש 12, 2024 6:48 pm

אוראייניקל האט געשריבן: ↑ דינסטאג מארטש 12, 2024 3:22 pm

הגרח"ק בספרו טעמא דקרא ענטפערט.. אז המן האט דעמאלטס זיך געטוישט נאמען פון ממוכן צו המן.. און אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פון דעם גזר דין..

און אחשוורוש האט נישט געכאפט אז דאס איז דער זעלבער ממוכן?

ער זאגט דארט אז לויט ווי עס קוקט אויס האט איהם אחשורוש נישט אזוי גוט געקענט, און דערפאר האט ער זיך געקענט באהאלטן מיט אן אנדערע נאמען.


לויט דעם רח"ק וועט אויסקומען אז דאס איז טאקע געווען איינע פון די סיבות פארוואס אחשורוש האט געהייסן הענגען המנ'ען.. ווייל די גמרא (מגילה טז.) זאגט אז אסתר האט געזאגט 'צר זה אינו שוה בנזק של מלך, איקני בה בושתי וקטלה, השתא איקני בדידי ומבעי למקטלי'.. קומט אויס אז זי האט איהם דא מגלה געווען אז דער איינער וואס האט זיך ארויסגעדרייט דעמאלטס איז גאר אונזער המן..

און דאס זאגט די גמרא ווייטער.. 'וחמת המלך שככה שתי שכיכות הללו למה וכו' ואמרי לה אחת של אסתר ואחת של ושתי'.. ווייל נאר יעצט האט ער זיך בארואיגט, האבנדיג געטראפן דעם אנטרונענעם, און מקיים פסק געווען מיט איהם.


ובזה יתיישב ג"כ דאס וואס אלע פרעגן, וואס האט אחשורוש זיך אזוי געוואונדערט 'מי הוא זה ואיזה הוא אשר מלאו לבו לעשות כן', ווען ער איז געווען דער שר המסכים אויפ'ן גזירה.. נאר ער איז ווילד געווארן נאכ'ן וויסן די לעצטע ניין יאר אז איינער האט זיך ארויסגעדרייט פונעם עונש.. און דא זאגט אסתר אז זי ווייסט ווער עס איז.