לויט דען קומט אויס אז דער חתם סופר'ס טאכטער פלעגט קומען מיט איר מאן רבי משה טובי' לעהמאן צום כתב סופר אויף יום טוב (פסח), אדער רעדט מען גאר ביים שבט סופר און איך האב פארשטאנען ביים כתב סופר ווייל ער האט געזאגט פרעשבורג.
לויט דען קומט אויס אז דער חתם סופר'ס טאכטער פלעגט קומען מיט איר מאן רבי משה טובי' לעהמאן צום כתב סופר אויף יום טוב (פסח), אדער רעדט מען גאר ביים שבט סופר און איך האב פארשטאנען ביים כתב סופר ווייל ער האט געזאגט פרעשבורג.
Moshe Tuviah Lehman, Rabbi Hebrew: משה טובי-ה לעהמאן, Rabbi Also Known As: "Moses Joseph Lehmann" Birthdate: October 5, 1816 Birthplace: Amsterdam, Amsterdam, Noord-Holland, The Netherlands Death: Died August 18, 1892 in Feldkirchen in Kärnten, Feldkirchen, Carinthia, Austria Immediate Family: Husband of Simcha Lehmann Father of Rachel Preiss; Serel Groiz; Ester SPITZER; Jitl Jettchen Hillesum; Raizel Rosenthal and 2 others
זי איז ווארשיינליך געבוירען אין די תק"פ יארען (איר מאן אין תקע"ו), און זי האט געלעבט 91 יאר, איז זי דענמאלט מסתמא נפטר געווארען אין די אנהויב תר"ע יארען.
SPUSMN האט געשריבן:
זי איז ווארשיינליך געבוירען אין די תק"פ יארען (איר מאן אין תקע"ו), און זי האט געלעבט 91 יאר, איז זי דענמאלט מסתמא נפטר געווארען אין די אנהויב תר"ע יארען.
שלו' יערעמיאשהאט געשריבן:Died September 6, '11 in Mattersdorf
Wed, 6 September '11 = 13th of Elul, 5671 י״ג בֶּאֱלוּל תרע״א ----
דענמאלט, פארוואס איז זי געקומען צו פארען צום ברודער (פלומעניק) אויף יו"ט און נישט געבליבען אין דערהיים?
ההגה״צ מוה״ר משה טובי׳ לעהמאן זצ״ל איז געווען א סוכות ביים שבט סופר האסט נישט געזעהן וואס איך האב מעתיק געווען ?
א) סיפר לנו שבהיותו בערך בן ט׳׳ז שנים והיו יושבים בחג הסוכות בסוכתו של אביו מרן השבט סופר זצ״ל. ובא דודו ההגה״צ מוה״ר משה טובי׳ לעהמאן זצ״ל (שהי׳ חתנו של מרן החת׳׳ם דהיינו שנשא את בתו מרת שמחה ...........
יא, אבער איך האב פארשטאנען (און אפשר עס געהערט דירעקט פון אים) אז זי פלעגט קומען צו פארען צום כתב סופר. איך בין כמעט ווי זיכער אז מען רעדט ביים כתב סופר.
זיי זענען אריין געקומען צום סאטמארער רב אין זי האט דערציילט וואס ער פלאנט צו טוהן. דער סאטמארער רב האט גערעדט צו אים ווי מען האט דערציילט אויבען, און עס איז נישט געגאנגען, האט דער סאטמארער רב אן געהויבען שרייען אויף אים ווי גייט ער טוהן אזא זאך רח"ל. דער בחור זאגט פאר זיין שוועסטער, זעהסט איך האב נישט געוואלט קומען, און הייבט זיך אויף און גייט ארויס.
רבי מיכאל בער איז דארט געווען אנוועזענד און לויפט ארויס און לויפט נאך דעם בחור. א גאנצע נאכט איז רבי מיכאל בער געפארען מיט אים אויפען סובוועי ארויף און אראפ (איינמאל שוין אינעם באן סיסטעם קען מען פארען ווי לאנג מען וויל ביזען ארויס קומען), אבער ליידער גארנישט געקענט פוילען ביים בחור. רבי מיכאל בער האט געזעהן אז עס גייט נישט, האט ער געבעטען דער בחור אים צוזאגען אז איידער ער גייט חתונה האבען, זאל ער אים רופען, און דער בחור האט אים צוגעזאגט. געהאפט האט ער אז אפשר וועט אים דער לעצטע מיניט געלונגען אפצורעדען דעם בחור פון טוהן אזא שרעקליכע זאך.
רבי מיכאל בער איז קראנק געווארען און נאך מערערע הארץ אטאקעס איז ער שוין געווען אין שפיטאל מיט זיין לעצטע הארץ אטאקע פון וואס ער איז שוין נישט ארויס פון שפיטאל. רבי אשר איז אים געקומען באזיכען ווי געווענליך, און רבי מיכאל בער האט דערציילט פאר רבי אשר דער גאנצע מעשה און זאגט אים אז ער האט יעצט דערהאלטען א טעלעפאן קאל פונעם בחור אז ער האלט שוין ביי חתונה האבען רח"ל; און אזוי ווי ער (רבי מיכאל בער) קען נישט אראפ גיין פון בעט, איז בעהט ער רבי אשר זאל גיין במקומו און טוהן וואס ער קען. ער האט אים געגעבען דער טעלעפאן נומער מיטען אדרעס, און רבי אשר איז געגאנגען אבער ליידער לא עלתה בידו.
כ'ווייס נישט; איך האב נאר דערציילט וואס ער האט מיר געזאגט און ווי איך האב פארשטאנען. עס קען אייביג זיין אז איך האב נישט ריכטיג פארשטאנען, אבער ער האט קיינמאל נישט גערעדט צו מיר פון קיין אנדערע ברודער ווי רבי יונה (אוודאי איז מעגליך אז ער האט געזאגט "מיין ברודער" און איך האב פארשטאנען רבי יונה; אבער כ'געדענק אבער פארט אז ער האט געזאגט רבי יונה).
SPUSMN האט געשריבן:
כ'ווייס נישט; איך האב נאר דערציילט וואס ער האט מיר געזאגט און ווי איך האב פארשטאנען. עס קען אייביג זיין אז איך האב נישט ריכטיג פארשטאנען, אבער ער האט קיינמאל נישט גערעדט צו מיר פון קיין אנדערע ברודער ווי רבי יונה (אוודאי איז מעגליך אז ער האט געזאגט "מיין ברודער" און איך האב פארשטאנען רבי יונה; אבער כ'געדענק אבער פארט אז ער האט געזאגט רבי יונה).
אין פרטים איז שווער אריין צו גיין, ווי כ'האב דא געשריבען viewtopic.php?p=1159670#p1159670 אז פאר כבוד הבריות קען מען נישט אלעס ארויס שרייבען. -- כ'ווייס אז דער עולם האט שטארק הנאה פון דעם אשכול, און איך פיל עס פאר א זכיה צו האבען אנטייל גענומען אין דעם, אבער אין היינטיגען דור וואס ווער עס וויל קען מאכען מטעמים פון א מעשה שהיה או שלא היה, מוז מען זיך זייער אכטונג געבען.
כ'זאג אלעמאל אז כ'קען דערציילען לשון הרע'ס פון הונדערט און אפילו צוויי הונדרעט יאר צוריק, אבער ווער וויל זיך שפילען מיט פייער. אין א אפענע פלאץ ווי דא ווייסט מען נישט צו וועם אלץ מען רעדט.
