איבער דעם בוך "דער סאנזער צדיק"
איבער ספרים און מחברים
די אחראים: אחראי , גבאי ביהמד
- אלעקסיי
- שר האלפיים
- תגובות: 2874
- זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג אוגוסט 16, 2007 10:24 pm
- לאקאציע:בערג און טאלען
- פארבינד זיך:
ער דערמאנט עס טאקע (פארציילענדיג וואו ער האט אנגעטראפען פערצופאל שינאווא רב זי"ע אין א שטעטל, און ער האט אים געזאגט אז ער באנוצט זיך מיטן היתר מכירה פון זיין פאטער די צאנזע רב זי"ע, וואס איז ניטאמאל געווען אמת, און די שינאווא רב האט פארשטאנען דעם אמת), ער זאגט אז די שיניווא רב האט אים אנגעוואנטשען אז א גאנצע וואך זאל ער מצליח זיין און ווידער שבת נישט.
שרייבט ער מיט א פרעכע ליצנות, אז תפילה עושה מחצה, שבת איז ער טאקע נישט מצליח, אבער אינדערוואכען אויך נישט...
שרייבט ער מיט א פרעכע ליצנות, אז תפילה עושה מחצה, שבת איז ער טאקע נישט מצליח, אבער אינדערוואכען אויך נישט...
א געשליפן צינגל – עקלדיג, א שלעכט צינגל – א רשע.
נאטורליך האט געשריבן: איך האב דעם בוך דורכגעלייענט אלס בחור. "דער סאנצער צדיק" איז א עכט אינסייד בליק אין צאנז.
דאן האט מיר מיין מגיד שיעור געזאגט אז אפילו דער ראקער איז ווארשיינליך נישט קיין ערליכער. ער שרייבט אליין איבער זיין צידקות אינעם בוך. אבער יש על מי לסמוך, דער סאטמאר רבי זי"ע האט אמאל דורך געלייענט דעם ביכעל מדעקעל לדעקעל. קען דאס איינער מברר זיין? ווי איך ווייס איז דער בוך א ליקוט פון די באשרייבונגען זיינע אין א וואכען דזשורנאל
ס'איז מיר זייער שווער צו גלייבען אז דער סאטמארער רב זי"ע האט געליינט דעם ביכ'ל, וועגען ווער ס'ווייסט אז די הייליגען רבי ז"ל האט קיינמאל נישט פארציילט אפי' חסידיש'ע מעשויות וואס בגלוי אי דאס נוגד די הלכה און שו"ע. און אין דעם שיינעם ביכל איז דא אסאך אזעלעכע מעשהל'עך.
בכל אופן די ביכל איז גאר גאר א שיינעם. יאך מיין אז ס'נאך נישט דא אוין מארק אזא שיינעם חיבור. ווען מהייבט אן דאס צו ליינען קעמען זיך מצייר זיים כאילו מגעפונט זיך יעצט ממש בהיכלא דמלכא בחצר הקודש 'צאנז'.
כתרו ישועה - לבושו צדקה
הישועות בו מקיפות
הישועות בו מקיפות
- badatz
ב''ה
ארגינאל איז דאס געווען געדריקט אין המשכים אין דעם
" הייליגען " פארווערטס " הידוע .
דאס אז עהר איז נישט געווען קיין שומר-שבת ווייסען
אויך אלע .ממילא וואס איז דיא שאלה ציא מען מעג
קיקען דערין אין גלייבען כסומא בארובה .
זיין בר פלוגתא יצחק-אבן פין ראזוודאוו איז חאטשיק
געווען איין שומר שבת אין א שומר מצוות בפועל .
אין כתבי חיים בלאך וואס געפינט זעך אין ייוו''א .
איז פארשריבען איז אבן אוועק גיין פין דיא וועלט
פין יצחק -אבן אין איינער פין דיא וואס האבען געזאגט ווידוי
מיט איהם איז געווען הרב צבי אלעזר בו הרה''צ ר' אשר
מרימאנאוו- דזיקאוו .
ארגינאל איז דאס געווען געדריקט אין המשכים אין דעם
" הייליגען " פארווערטס " הידוע .
דאס אז עהר איז נישט געווען קיין שומר-שבת ווייסען
אויך אלע .ממילא וואס איז דיא שאלה ציא מען מעג
קיקען דערין אין גלייבען כסומא בארובה .
זיין בר פלוגתא יצחק-אבן פין ראזוודאוו איז חאטשיק
געווען איין שומר שבת אין א שומר מצוות בפועל .
אין כתבי חיים בלאך וואס געפינט זעך אין ייוו''א .
איז פארשריבען איז אבן אוועק גיין פין דיא וועלט
פין יצחק -אבן אין איינער פין דיא וואס האבען געזאגט ווידוי
מיט איהם איז געווען הרב צבי אלעזר בו הרה''צ ר' אשר
מרימאנאוו- דזיקאוו .
אלעקסיי האט געשריבן: ער שרייבט היפש משכילישע זאכען אויך, ער לאכט פון אלע רבי'ס אויסער די סאנזער צדיק, א שטייגער ווי רבי ר' ברוך'ל מאכט ער שפאס.
קען זיין ער לאכט און רעדט מיט א גרויס מויל ווי דער שטייגער איז דעמאלט'ס געווען, אבער פון דאנעט ביז זאגן אז ער איז געווען א משכיל איז א ווייטער וועג. פונעם רבי'ן רבי ברוך'ל מאכט ער נישט קיין שפאס די מעשה פארציילן אלע חסידים אן בושה, און עס קען זיין אז ר"ר ברוך'ל האט דאס געזאגט, ווי מיר זעהן ביי נאך פארשידענע צדיקים.
מאטעס האט געשריבן: ער דערמאנט אסאך זיין פאטער 'ר' פישל דיין' וואס לויט ווי ער שטעלט אים פאר איז ער געווען א שטארקער מקורב צום צאנזער רב, ווייסט איינער צו איז איז דער ר' פישל דיין דערמאנט דורך נאך כותבי תולדות צאנז וכדו'?
דער ר' פישל איז געווען דער באקאנטער דורכגעווייקטער צאנזער חסיד ר' פישל ראקער, (פישל גארליצער האט מען אים גערופן) ער איז געווען אויך א מגיד שיעור אין די ישיבה אין צאנז בימיו פון הייליגן דברי חיים זי"ע.
אלעקסיי האט געשריבן: ער דערמאנט אז ער האט געזאגט דעם שינאווא'ער רב אז ער באנוצט זיך מיטן היתר מכירה וואס איז ניטאמאל געווען אמת, און די שינאווא רב האט פארשטאנען דעם אמת.
badatz האט געשריבן: דאס אז עהר איז נישט געווען קיין שומר-שבת ווייסען אויך אלע .ממילא וואס איז דיא שאלה ציא מען מעג קיקען דערין אין גלייבען כסומא בארובה.
די שאלה איז נאר פון וואו ווייסט אלעקסיי אז דאס איז נישט אמת און ער האט זיך נישט באנוצט מיטן היתר מכירה, און פון וואו נעמט דער בד"צ צו פסק'ענען אז אלע ווייסן אז ער איז נישט געווען קיין שומר שבת.
צופעליג האט ער מחבר געווען דעם ספר דברי חכמים און אבני חפץ, וואס איז אגב, גאנץ אן אינטרעסאנט ספר מיט שיינע זאכן וואס איז שטארק משמע דערפון אז דער איד איז געווען א יודע ספר און א שטיקל תלמיד חכם, ממילא ווייס איך נישט פון וואו איר נעמט די קלארקייט אז ער איז געווען א פרייער איד גאר. בעסערע מקורות ביטע.
יסתרני בסתר אהלו בצור ירוממני (תהלים כז)
המסתתר שרייבט
די שאלה איז נאר פון וואו ווייסט אלעקסיי אז דאס איז נישט אמת און ער האט זיך נישט באנוצט מיטן היתר מכירה, און פון וואו נעמט דער בד"צ צו פסק'ענען אז אלע ווייסן אז ער איז נישט געווען קיין שומר שבת.
ער שרייבט דארט אז עס איז עס בייגעפאלן אויפן פלאץ דעם תי' ווען שיניווער רב האט עם אפירגעהאלטן (דאס מיינט קלאר אז ער האט דאס נישט געטיהן)
טראכט גוט וועט זיין גוט !!!!!
- יוסלמאן
נאטורליך האט געשריבן: איך האב דעם בוך דורכגעלייענט אלס בחור. "דער סאנצער צדיק" איז א עכט אינסייד בליק אין צאנז.
דאן האט מיר מיין מגיד שיעור געזאגט אז אפילו דער ראקער איז ווארשיינליך נישט קיין ערליכער. ער שרייבט אליין איבער זיין צידקות אינעם בוך. אבער יש על מי לסמוך, דער סאטמאר רבי זי"ע האט אמאל דורך געלייענט דעם ביכעל מדעקעל לדעקעל. קען דאס איינער מברר זיין? ווי איך ווייס איז דער בוך א ליקוט פון די באשרייבונגען זיינע אין א וואכען דזשורנאל
צו זאגן אז דער רבי האט געליינט א ביכל פון צייטונג שרייבער איז נישט אזוי איי איי איי. אבער כ'האב אמאל געהערט אז ביי הרה"ק מהרי"ד מבעלזא האט מען געטראפן א דרכי חיים פון ר' רפאל דער משמש פון הייליגן צאנזער רב. האט מען אים געפרעגט אז דער מחבר איז דאך געווען א פשוטער איד, מיינענדיג צו פרעגן פארוואס ער קוקט אין דעם ספר. האט דער בעלזאר רב געענטפערט אז אדרבה, פון דא קען מען זעהן ווי א פשוטער איד האט צוגעקוקט צו די הייליגע עבודה פון צאנזער רב.
עניוועי, ס'מוז נישט זיין אז דער רבי האט עס געליינט, אבער ס'קען זיין. דער ברך משה האט אמאל געזאגט "דער רבי האט דאך אלעס געוואוסט" בנוגע אזאליכע ענינים, סאו ס'קען זיין.
- סעיגען
אנדי פעטיט האט געשריבן:יאסל האט געשריבן: עפעס אן ענגלענדער איז אויך יעצט אוועק, וואס איז געווען א קאלשיצער חסיד פון דערהיים.
אהרן ברוך ענגלענדער פון בארא פארק?
סתם להעמיד הדברים על דיוקם, ר' משה ואחיו הצעיר ממנו ר' אהרן ברוך לא היו חסידי קאלאשיץ, רק חסידי שינאווא, דהיינו לאחר פטירת הרה"ק ר' משה'לי משינאווא, נסעו בני משפחתם לבנו ר' ליבוש מרדכי, ואחר פטירתו נסעו לבנו ר' זלמן יודל הי"ד, הי' נקרא כן, ששמו הי' יקותיאל יהודא, ולא קראו לו ליב, משום ששם אביו הי' ליבוש, ובזמירות לעטר פתורא מובא הרבה מר' אהרן ברוך אודות ר' ליבוש מרדכי, ויבלח"ט ר' אלי'ש הי' צעיר למדי בעת פרוץ המלחמה. והכירו הרבה צדיקים משום שגרו בקרעניץ.
וההמון שגרו פה, חשבו שהם חסידי קאלאשיץ, משום שהסתובבו עם חסידי קאלאשיץ, ועם אדמור"י פשעווארסק, מפני שהי' הציבור היותר קרוב ללבם שנשאר מזה שם ושארית.
למה זה תשאל לשמי...
- גרינע מיטוואך
לכ כותבי הקרעטשמע!
װאָס האַקט איר צאַם פּעך און שװעבל אױפן גרױסן ליטעראַט ר´ יהושע ראַקער
ר´ יהושע איז געװען אַ זײַדענעם ייד מיט אַלע מפרשים, אליינס געווען בײַם סאַנזער צדיק און אַ זון פון החסיד ר´ פישל גאָרליצער
טראָץ זײַן פרי אנקומען צום טרייפענעם אַמעריקא האָט ער זיך געהאַלטן אײַזן פעסט מיט זײַן יידישקײַט און אַרױסגעגבן אַ שיינעם חיבור על התורה (דאַכציך דברי חכמים)
אין דעם בוך וועט איר נישט טרעפן קײַן שום ליצנות נבול פה וכדו´ ( חוץ װי ער לאַכט אינטער די וואָנצן בנוגכע די שינעווער און די היתר מכירה. כחסיד צאנז וכנ"ל)
ס´פֿאַראַן װייניג אַזונע גוטע שריפטשטעלערס בימים ההם, אָנגעפּיקעוועט מיט תורה און חסידות און געפּיצטע שטיוול
װאָס האַקט איר צאַם פּעך און שװעבל אױפן גרױסן ליטעראַט ר´ יהושע ראַקער
ר´ יהושע איז געװען אַ זײַדענעם ייד מיט אַלע מפרשים, אליינס געווען בײַם סאַנזער צדיק און אַ זון פון החסיד ר´ פישל גאָרליצער
טראָץ זײַן פרי אנקומען צום טרייפענעם אַמעריקא האָט ער זיך געהאַלטן אײַזן פעסט מיט זײַן יידישקײַט און אַרױסגעגבן אַ שיינעם חיבור על התורה (דאַכציך דברי חכמים)
אין דעם בוך וועט איר נישט טרעפן קײַן שום ליצנות נבול פה וכדו´ ( חוץ װי ער לאַכט אינטער די וואָנצן בנוגכע די שינעווער און די היתר מכירה. כחסיד צאנז וכנ"ל)
ס´פֿאַראַן װייניג אַזונע גוטע שריפטשטעלערס בימים ההם, אָנגעפּיקעוועט מיט תורה און חסידות און געפּיצטע שטיוול
- גרינע מיטוואך
נאַט אײַך א לינק צו ביידע זײַנע ספרים
סאַנזער צדיק
http://www.hebrewbooks.org/3004
דברי חכמים
http://www.hebrewbooks.org/2115
תולדות אנשי שם. די לעבענס געשיכטע פון דעם גאון ומקובל ר׳ שניאור זלמן לאדיער, די אונגארישע גאונים ר׳ משה טייטעלבוים, ר׳ יקותיאל יהודה טייטעלבוים און אנדערע צדיקים
http://www.worldcat.org/oclc/22093100
סאַנזער צדיק
http://www.hebrewbooks.org/3004
דברי חכמים
http://www.hebrewbooks.org/2115
תולדות אנשי שם. די לעבענס געשיכטע פון דעם גאון ומקובל ר׳ שניאור זלמן לאדיער, די אונגארישע גאונים ר׳ משה טייטעלבוים, ר׳ יקותיאל יהודה טייטעלבוים און אנדערע צדיקים
http://www.worldcat.org/oclc/22093100
גרינע מיטוואך האט געשריבן: לכ כותבי הקרעטשמע!
װאָס האַקט איר צאַם פּעך און שװעבל אױפן גרױסן ליטעראַט ר´ יהושע ראַקער
ר´ יהושע איז געװען אַ זײַדענעם ייד מיט אַלע מפרשים, אליינס געווען בײַם סאַנזער צדיק און אַ זון פון החסיד ר´ פישל גאָרליצער
טראָץ זײַן פרי אנקומען צום טרייפענעם אַמעריקא האָט ער זיך געהאַלטן אײַזן פעסט מיט זײַן יידישקײַט און אַרױסגעגבן אַ שיינעם חיבור על התורה (דאַכציך דברי חכמים)
אין דעם בוך וועט איר נישט טרעפן קײַן שום ליצנות נבול פה וכדו´ ( חוץ װי ער לאַכט אינטער די וואָנצן בנוגכע די שינעווער און די היתר מכירה. כחסיד צאנז וכנ"ל)
ס´פֿאַראַן װייניג אַזונע גוטע שריפטשטעלערס בימים ההם, אָנגעפּיקעוועט מיט תורה און חסידות און געפּיצטע שטיוול
רב מיטוואך, אתה מדבר מה שאתה מסיק מתוך חיבוריו, או אתה מדבר ממה ששמעת מיהודים שהכירהו. יהודים שהכירהו קראו אותו עם ק' במקום ר'.
אגב הידעת הפשט בהמלות גרינע מיטוואך?
למה זה תשאל לשמי...
- סעיגען
פלאי, אין איינקלאנג צו וואס "גרינע מיטוואך" באריכטעט איבער יהושע ראקער, האב איך שוין פריער צוגעצייכנט א תשובה וואס א חשוב'ער גאון פון זיין תקופה האט צו אים געשריבן.
כ'וועל דא ברענגען דעם ערשטן פאראגראף פון דער תשובה און פון דעם קענט איר זיך איבערצייגן אז ער איז לכאורה געווען א פולשטענדיגער שומתו"מ.
כנף רננה, יו"ד סי' כ"א(כ'ווייס נישט צי דער ספר איז בנמצא, דאס לעצטע מאל איז עס געדרוקט געווארן דורך אן אייניקל אין תשל"ט):
ידידי אשכול הכופר, חכם וסופר, מ' יהושע ראקער נ"י,
ע"ד המצבה שהמחוקק חקק עליה שם קדש משמות שאין נמחקין לרמוז פרט השנה, ונתעורר כ"מ ממ"ש בשו"ת נב"י מ"ת חי"ד סי' קפ"א באבן שע"ג ארון הקדש שנעשה כנ"ל, וגם חושש שלא יבא למחיקה, ורצה לעשות עליו גג להגן ממטר וג"ז אי אפשר, ושואל מה לעשות.
תשובה...
כ'וועל דא ברענגען דעם ערשטן פאראגראף פון דער תשובה און פון דעם קענט איר זיך איבערצייגן אז ער איז לכאורה געווען א פולשטענדיגער שומתו"מ.
כנף רננה, יו"ד סי' כ"א(כ'ווייס נישט צי דער ספר איז בנמצא, דאס לעצטע מאל איז עס געדרוקט געווארן דורך אן אייניקל אין תשל"ט):
ידידי אשכול הכופר, חכם וסופר, מ' יהושע ראקער נ"י,
ע"ד המצבה שהמחוקק חקק עליה שם קדש משמות שאין נמחקין לרמוז פרט השנה, ונתעורר כ"מ ממ"ש בשו"ת נב"י מ"ת חי"ד סי' קפ"א באבן שע"ג ארון הקדש שנעשה כנ"ל, וגם חושש שלא יבא למחיקה, ורצה לעשות עליו גג להגן ממטר וג"ז אי אפשר, ושואל מה לעשות.
תשובה...
איך האב געמיינט אז דער פראבלעם איז אז איר ליינט היסטאריע פון דאקומענט, דערווייל זיך אז ליינען טוט איר אויך נישט
די תשובה אין כנף רננה איז תרמ"ז 12 יאר פאר די פטירה פון שינאווער רב
דעם ספר דברי חכמים איז פון די סמ"ך'ס און אין עמוד 38 ברענגט ער מענדעלסאן (דעם דעסויער ימ"ש), וואס פאר א יונגעל וואס איז אויפגעוואקסען אין צאנז איז אויף דעם נישטא קיין תירוץ
און ער האט געמאכט פרנסה אלס אמעריקאנער שיינע איד
דער סאנזער צדיק איז פון די פ' יארען 50 יאר נאך דער פטירה, ווי ער שרייבט אויפן לעצטען בלאט, ווען ער האט געהאט פרנסה אלס צייטונג שרייבער, וואס ווער עס ווייסט וואס דאס מיינט אין אמעריקע בימים ההם...
די תשובה אין כנף רננה איז תרמ"ז 12 יאר פאר די פטירה פון שינאווער רב
דעם ספר דברי חכמים איז פון די סמ"ך'ס און אין עמוד 38 ברענגט ער מענדעלסאן (דעם דעסויער ימ"ש), וואס פאר א יונגעל וואס איז אויפגעוואקסען אין צאנז איז אויף דעם נישטא קיין תירוץ
און ער האט געמאכט פרנסה אלס אמעריקאנער שיינע איד
דער סאנזער צדיק איז פון די פ' יארען 50 יאר נאך דער פטירה, ווי ער שרייבט אויפן לעצטען בלאט, ווען ער האט געהאט פרנסה אלס צייטונג שרייבער, וואס ווער עס ווייסט וואס דאס מיינט אין אמעריקע בימים ההם...
למה זה תשאל לשמי...
- badatz