אידישע וועלט פארומס

מי כעמך האט געשריבן: גאר א אינטרעסאנטע איבערלעבעניש איז געווען די שבת'דיגע סעודות ביי די בעל הבתים ד'עיר מאנטריאל.
כגעדענק ביי הר''ר משה חיים ווערצבערגער איז געווען א ווערטשאפט. ער פלעגט האבן 16 צו מער מענטשען ביים סעודה
כ'האב אויך געגעסן אפאר מאל ביי ר' פייוול ברעכער גאר א געשמאקע און בעטעמטער איד כ'האב זייער הנאה געהאט פון די סעודות ביי אים
הר'''ר ברוך אברהם פערלמוטער
ר' משה שמאול לאנדא
איינמאל האב איך געגעסן ביי דער וויזניצע רבי שבת אינדערפרי ער האט מיר מכבד געווען מיטן בענטשען. עס האט מיר מורא'דיג געכאפט זיין פשטות און צוגעלאזענקייט
הר''ר יצחק פרענקל א איד מלא תוכן פלעגט זאגן שיינע דברי תורה כ'האב הנאה געהאט צו שמעוסן מיט אים.
די נאסטאלאגישע זכרונות וואס איך האב פון הרב לוי יצחק הורוויץ שליטא פארלאנגט זיך אן עקסטערע קאפיטל. די ליל שישי טיפזיניגע שיעורים און פרייטאג צונאכטס פארברענגען און געזינגעכטס איז געווען מעין עולם הבא ממש.פון די זאכן וואס בענקט די מערסטע נאך.

פארדעם האט געשריבן:

מי כעמך האט געשריבן: גאר א אינטרעסאנטע איבערלעבעניש איז געווען די שבת'דיגע סעודות ביי די בעל הבתים ד'עיר מאנטריאל.
כגעדענק ביי הר''ר משה חיים ווערצבערגער איז געווען א ווערטשאפט. ער פלעגט האבן 16 צו מער מענטשען ביים סעודה
כ'האב אויך געגעסן אפאר מאל ביי ר' פייוול ברעכער גאר א געשמאקע און בעטעמטער איד כ'האב זייער הנאה געהאט פון די סעודות ביי אים
הר'''ר ברוך אברהם פערלמוטער
ר' משה שמאול לאנדא
איינמאל האב איך געגעסן ביי דער וויזניצע רבי שבת אינדערפרי ער האט מיר מכבד געווען מיטן בענטשען. עס האט מיר מורא'דיג געכאפט זיין פשטות און צוגעלאזענקייט
הר''ר יצחק פרענקל א איד מלא תוכן פלעגט זאגן שיינע דברי תורה כ'האב הנאה געהאט צו שמעוסן מיט אים.
די נאסטאלאגישע זכרונות וואס איך האב פון הרב לוי יצחק הורוויץ שליטא פארלאנגט זיך אן עקסטערע קאפיטל. די ליל שישי טיפזיניגע שיעורים און פרייטאג צונאכטס פארברענגען און געזינגעכטס איז געווען מעין עולם הבא ממש.פון די זאכן וואס בענקט די מערסטע נאך.

וועלכע יאר האסטו געלערנט?

מי כעמך האט געשריבן:

פארדעם האט געשריבן:

מי כעמך האט געשריבן: גאר א אינטרעסאנטע איבערלעבעניש איז געווען די שבת'דיגע סעודות ביי די בעל הבתים ד'עיר מאנטריאל.
כגעדענק ביי הר''ר משה חיים ווערצבערגער איז געווען א ווערטשאפט. ער פלעגט האבן 16 צו מער מענטשען ביים סעודה
כ'האב אויך געגעסן אפאר מאל ביי ר' פייוול ברעכער גאר א געשמאקע און בעטעמטער איד כ'האב זייער הנאה געהאט פון די סעודות ביי אים
הר'''ר ברוך אברהם פערלמוטער
ר' משה שמאול לאנדא
איינמאל האב איך געגעסן ביי דער וויזניצע רבי שבת אינדערפרי ער האט מיר מכבד געווען מיטן בענטשען. עס האט מיר מורא'דיג געכאפט זיין פשטות און צוגעלאזענקייט
הר''ר יצחק פרענקל א איד מלא תוכן פלעגט זאגן שיינע דברי תורה כ'האב הנאה געהאט צו שמעוסן מיט אים.
די נאסטאלאגישע זכרונות וואס איך האב פון הרב לוי יצחק הורוויץ שליטא פארלאנגט זיך אן עקסטערע קאפיטל. די ליל שישי טיפזיניגע שיעורים און פרייטאג צונאכטס פארברענגען און געזינגעכטס איז געווען מעין עולם הבא ממש.פון די זאכן וואס בענקט די מערסטע נאך.

וועלכע יאר האסטו געלערנט?

אנהייב צו מיטעלע ע' יארן

פארדעם האט געשריבן: די דיין האט נישט אזוי ליב געהאט אז מען גייט צו ר' לוי יצחק

נא_שכל האט געשריבן:

פארדעם האט געשריבן: די דיין האט נישט אזוי ליב געהאט אז מען גייט צו ר' לוי יצחק

דער דיין זצ"ל האב בכלל נישט ליב געהאט אז מ'גייט צו פרעמדע משפיעים, חוץ ר' שייע יאנקל שליט"א. איך געדענק ווען א געוויסע רבי פון מאנטריאל האט זיך דאן באזעצט אין שטאט, און ס'איז געווען בחורים וואס זענען געגאנגען צו די באטעס, און ס'האט אים נישט געשמעקט, און ער האט זיך שארף אויסגעדרוקט. [איך קלער, אז ער האב מורא געהאט מען וועט זיך אפקילן פון די שיטה פונעם רבין זי"ע, און באקומען א נאנטקייט בדעות מיט נישט סאטמארע קהילות].

טראק דרייווער האט געשריבן:

נא_שכל האט געשריבן:

פארדעם האט געשריבן: די דיין האט נישט אזוי ליב געהאט אז מען גייט צו ר' לוי יצחק

דער דיין זצ"ל האב בכלל נישט ליב געהאט אז מ'גייט צו פרעמדע משפיעים, חוץ ר' שייע יאנקל שליט"א. איך געדענק ווען א געוויסע רבי פון מאנטריאל האט זיך דאן באזעצט אין שטאט, און ס'איז געווען בחורים וואס זענען געגאנגען צו די באטעס, און ס'האט אים נישט געשמעקט, און ער האט זיך שארף אויסגעדרוקט. [איך קלער, אז ער האב מורא געהאט מען וועט זיך אפקילן פון די שיטה פונעם רבין זי"ע, און באקומען א נאנטקייט בדעות מיט נישט סאטמארע קהילות].

אין דעם ענין איז טאקע אינטערסאנט, אז טאמער אבער איז געווען א משפיע וואס דער דיין האט געהאלטן אז יענער איז כל כולו קודש און איז אויסגעהאלטן מיט די שיטה הקדושה, האט ער געלאזט גיין. א דוגמא פון ר' יצחק משה ערלאנגער שליט"א וואס לויט ווי איך האב געהערט האט דער דיין גאר געזאגט אז די בחורים זאלן גיין צו זיין באטע, און האט אים גערופן אויפצוטרעטן אין ישיבה מיט א דרשה.

פריפאנטעין האט געשריבן:

טראק דרייווער האט געשריבן:

נא_שכל האט געשריבן:

פארדעם האט געשריבן: די דיין האט נישט אזוי ליב געהאט אז מען גייט צו ר' לוי יצחק

דער דיין זצ"ל האב בכלל נישט ליב געהאט אז מ'גייט צו פרעמדע משפיעים, חוץ ר' שייע יאנקל שליט"א. איך געדענק ווען א געוויסע רבי פון מאנטריאל האט זיך דאן באזעצט אין שטאט, און ס'איז געווען בחורים וואס זענען געגאנגען צו די באטעס, און ס'האט אים נישט געשמעקט, און ער האט זיך שארף אויסגעדרוקט. [איך קלער, אז ער האב מורא געהאט מען וועט זיך אפקילן פון די שיטה פונעם רבין זי"ע, און באקומען א נאנטקייט בדעות מיט נישט סאטמארע קהילות].

אין דעם ענין איז טאקע אינטערסאנט, אז טאמער אבער איז געווען א משפיע וואס דער דיין האט געהאלטן אז יענער איז כל כולו קודש און איז אויסגעהאלטן מיט די שיטה הקדושה, האט ער געלאזט גיין. א דוגמא פון ר' יצחק משה ערלאנגער שליט"א וואס לויט ווי איך האב געהערט האט דער דיין גאר געזאגט אז די בחורים זאלן גיין צו זיין באטע, און האט אים גערופן אויפצוטרעטן אין ישיבה מיט א דרשה.

איך געדענק דער דיין האט איהם גערופן אויפצוטרעטן, און אויך אז בחורים זענען געגאנגען צו זיין טיש, אבער כ'געדענק נישט ער זאל זאגן מען זאל גיין.

אבער דאס אליין אז ער האט נישט גערעדט דערקעגן איז פונקט גענוג, ביי די וואס ער האט נישט געוואלט מזאל גיין האט ער עס מרמז געווען בדבריו.

שמחה מתוך שמחה האט געשריבן:

פריפאנטעין האט געשריבן:

טראק דרייווער האט געשריבן:

נא_שכל האט געשריבן:

פארדעם האט געשריבן: די דיין האט נישט אזוי ליב געהאט אז מען גייט צו ר' לוי יצחק

דער דיין זצ"ל האב בכלל נישט ליב געהאט אז מ'גייט צו פרעמדע משפיעים, חוץ ר' שייע יאנקל שליט"א. איך געדענק ווען א געוויסע רבי פון מאנטריאל האט זיך דאן באזעצט אין שטאט, און ס'איז געווען בחורים וואס זענען געגאנגען צו די באטעס, און ס'האט אים נישט געשמעקט, און ער האט זיך שארף אויסגעדרוקט. [איך קלער, אז ער האב מורא געהאט מען וועט זיך אפקילן פון די שיטה פונעם רבין זי"ע, און באקומען א נאנטקייט בדעות מיט נישט סאטמארע קהילות].

אין דעם ענין איז טאקע אינטערסאנט, אז טאמער אבער איז געווען א משפיע וואס דער דיין האט געהאלטן אז יענער איז כל כולו קודש און איז אויסגעהאלטן מיט די שיטה הקדושה, האט ער געלאזט גיין. א דוגמא פון ר' יצחק משה ערלאנגער שליט"א וואס לויט ווי איך האב געהערט האט דער דיין גאר געזאגט אז די בחורים זאלן גיין צו זיין באטע, און האט אים גערופן אויפצוטרעטן אין ישיבה מיט א דרשה.

איך געדענק דער דיין האט איהם גערופן אויפצוטרעטן, און אויך אז בחורים זענען געגאנגען צו זיין טיש, אבער כ'געדענק נישט ער זאל זאגן מען זאל גיין.

אבער דאס אליין אז ער האט נישט גערעדט דערקעגן איז פונקט גענוג, ביי די וואס ער האט נישט געוואלט מזאל גיין האט ער עס מרמז געווען בדבריו.

איך געדענק אז די דיין איז אויך געזעצן אין ביהמ"ד ביי זיין דרשה

נישטאמת האט געשריבן: נאך וועם הייסט די ישיבה תורת משה?

מי כעמך האט געשריבן: די נאסטאלאגישע זכרונות וואס איך האב פון הרב לוי יצחק הורוויץ שליטא פארלאנגט זיך אן עקסטערע קאפיטל. די ליל שישי טיפזיניגע שיעורים און פרייטאג צונאכטס פארברענגען און געזינגעכטס איז געווען מעין עולם הבא ממש.פון די זאכן וואס בענקט די מערסטע נאך.

כמים שאין להם סוף האט געשריבן:

מי כעמך האט געשריבן: די נאסטאלאגישע זכרונות וואס איך האב פון הרב לוי יצחק הורוויץ שליטא פארלאנגט זיך אן עקסטערע קאפיטל. די ליל שישי טיפזיניגע שיעורים און פרייטאג צונאכטס פארברענגען און געזינגעכטס איז געווען מעין עולם הבא ממש.פון די זאכן וואס בענקט די מערסטע נאך.

אז מען רעדט שוין פון רבי לוי יצחק מיטן דיין דערמאנט איך זיך די דיין איז אמאל געקומען דאווענען פרייטאג צו נאכטס מיט די בחורים, און פאר קבלת שבת האט די דיין געזאגט א דרשה. עס איז געווען פרשת ויגש און די דיין האט ארום גערעדט איבער די מחלוקת צווישן יוסף און יהודה. ער האט מסביר געווען א טיפע בחינה אז יהודה איז משיח בן דוד און יוסף איז משיח בן יוסף ער האט שטארק מאריך געווען אין דעם ענין אז די מחלוקה האט געהאט צוטועהן מיט די גאולה. רבי לוי יצחק פלעגט צומאל ארויף געקומען דאווענען מיט די בחורים און ער האט פונקט מיטגעהאלטן די דרשה. נאכ'ן דאווענען האט ער מיר געזאגט אז די גאנצע בחינה איז געבויט אויף א רמח"ל מיט א שטיקל כתבי הארי ז"ל.

התבונני האט געשריבן:

נישטאמת האט געשריבן: נאך וועם הייסט די ישיבה תורת משה?

די סאטמאר'ע תלמוד תורה אין מאנטריאל הייסט שוין אזוי פון בערך שנת תשט"ז / י"ז

פריפאנטעין האט געשריבן:

התבונני האט געשריבן:

נישטאמת האט געשריבן: נאך וועם הייסט די ישיבה תורת משה?

די סאטמאר'ע תלמוד תורה אין מאנטריאל הייסט שוין אזוי פון בערך שנת תשט"ז / י"ז

נאכן הייליגן ישמח משה זי"ע

אמשטרדם האט געשריבן: ווער איז ר' לוי יצחק הורוויץ? און ווער איז דער קארלסבורגער רבי?

פריפאנטעין האט געשריבן:

אמשטרדם האט געשריבן: ווער איז ר' לוי יצחק הורוויץ? און ווער איז דער קארלסבורגער רבי?

ר' לוי יצחק האט שוין דאכט זיך היינט א ביהמ"ד דארטן קדושת לוי

דער קארלסבורגער איז הרב יחיאל אשר פאנעט (א זוהן פון רבי אלימלך פון ב"פ און א איידעם ביי ראצפערטער רבי פון בראזיל) שליט"א, ער וואוינט אין די אפטאון חלק פון מאנטריאל (מער די מאדערענע אידן).

נא_שכל האט געשריבן:

פריפאנטעין האט געשריבן:
דאס איז איינמאל זיכער אז דער רב שליט"א איז א געוואלדיגע בעל מספר בלשון לימודים, א כשר'ע מייזליש...

שבת צופרי ביי די סעודה פלעגט ער אויך קומען מפעם לפעם און דערציילן פאר א לענגערע צייט.

אין מיינע צייטן, פלעגט ער אויך פירען באטע'ס אין די ווינטער שבתים, אויבן אין היכל הישיבה, פלעגט אסאך נאכזאגן שיינע געדאנקן און רעיונות, (באופן אחר של הדומ"ץ שליט"א), און מיר האבן שטארק הנאה געהאט דערפון.

תורת משה האט געשריבן: אה, די זיסע פסקים וועלן די קומענדיגע דורות נישט זוכה זיין צו הערן.
חבל על דאבדין ולא משתכחין.