אידישע וועלט פארומס

איך ווייס נישט וואס מ'דארף שרייבן לגבי דעם, ס'איז דאך אזוי פשוט!!

    קאנצעפטן 
  פראגן 
 
  בלאנזשערייען 
  מפתח 
 
  עקסערסייז 
 
 

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 7:53 am

איך ווייס נישט וואס מ'דארף שרייבן לגבי דעם, ס'איז דאך אזוי פשוט!!

כ’האב געמיינט, די ענין פון זיך זיך פארלאזן, בטחון, כ’מיין אז ס’ווערט טאקע אפגעשטופט פאר אות ב’,
היינט וועט מען שרייבן עפעס אנדערש פון אות א’, אפשר איבער אהבת השי”ת לבניו!

באמת איז אלע זאכן פשוט’ע זאכן, דא פרישט מען זיך פשוט נאכאמאל אויף!
און יישר כח פאר יעדער וואס נעמט א מינוט צוויי און בארייכט די אשכול מיט שיינע עצות לעבודת השם! ס’איז א געשמאק צו ליינען יעדע איינציגע מעסעדזש!!!

יש משהו האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 9:12 am

יא יא....
אוי ווי די באשעפער האט אונז ליב.... ווען אונז וואלטן נאר געוויסט וואלטן מיר זיך שענער אויפגעפירט צו אים.
סתם א געדאנק:
מיר זאגן יעדן טאג ביים דאווענען 'הבוחר בעמו ישראל באהבה'.
רבותי!!!! עס שטייט נישט שבחר בעמו ישראל! אז די אייבישטער האט אונז אויסגעוועלט. לשון עבר.
ניין! עס שטייט הבוחר בעמו ישראל!!! די אייבישטער וועלט אונז אויס!!! לשון הוה!! ידע רגע יעדע מינוט!!! וועלט די אייבישטער אונז אויס. און ס'איז פארשטייט זיך 'באהבה'.
אז מ'האט זיך מתבונן זיין 1 מינוט אין דעים, וועט די 'שמע ישראל' און די 'ואהבת' זיין אנדערש.

אזא מין ווארעמקייט ברענגסטו אריין צו קאכן צום באשעפער מיט א ברען! כה לחי!

טייוועלט האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 10:26 am

אלע געדאנקען זענען הייליג און ליכטיק, אבער, ארבעטן קען מען אדער ווי א פערד אדער ווי א מענטש.
א פערד שמייסט מען ער זאל גיין, אז דו הערסט אים אויף שמייסן הערט ער אויף גיין. א מענטש אין דעם מהלך איז די באדייט אז ער רייסט פון זיך שטיקער. א מענטש וואס וויל אנקומען צום יריד דארף מען נישט שמייסן ער זאל גיין דארט. ס'גייט זיך אליין.

לערנען מוסר ספרים איז הייליג און וואויל, אבער על פי רוב זענען די מוסר ספרים געבויט אויף די יראת העונש חלק, מ'גייט שמייסן. לערנען חסידישע ספרים שטעלט ארויס א יעד, א ציל וואו מען וויל דערגרייכן, און ממילא איז די שמייסן פיל ווייניגער, און צו די זעלבע צייט איז אביסל גרינגער זיך צו האלטן צום מבוקש, וויסנדיק די קרבות אלקים וואס דערווארט אזא איינעם.

זייער גוט ארויסגעברענגט די געדאנק! מיט’ן לערנען ספרי חסידות שפירט מען אז דער באשעפער האט הנאה מיט יעדע כונה טובה, מצוה, און עניין טוב, הכל בכל מכל, משא”כ בספרי מוסר זעהט עס אויס אביסל ווי א שווארצע אידישקייט, אז אויב מ’פאלגט נישט, קומט א גרויסע גיהנום, בבחינת כפה עליהם הר כגיגית...

און לאמיתו של דבר דארף מען האבן ביידע, ווייל צומאל ווען מ’האט א ברענעדיגע ניסיון ה’ יצילנו - שטייט אויך אין חסיד’ישע ספרים - דארף מען כאפן א פחד פון באשעפער, דעמאלטס העלפט נישט אייביג צו טראכטן פון אהבת השם.
ואידך פירושא זיל גמור.

קוואל וואסער האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 11:13 am

אמאל ביי א שבת צוזאמקונפט פון אזא ארגאניזאציע האט גערעדט א חשובער מגיד איך געדענק שוין נישט ווער, פאר קבלת שבת, און נאכגעזאגט פון א בעל מוסר פון פריערדיגן דור דעם באדייט פון "שבת."

האט ער געזאגט, א איד איז אים געקומען אמאל פרעגן צי מען מעג ליינען א צייטונג אום שבת. בלשונו, "ליינען א צייטונג אויף שבת..."

האט ער אים געענטפערט, איך ווייס נישט צי מקען זאגן איסור גמור, אבער שטעלט דיך פאר...

... דער חתן האט אראפגעטרויטן אויפ'ן גלאז מיט אימפעט און עס גוט צובראכן...

דער עולם ברעכט אויס אין געזאגט, "עוד ישמע בערי יהודא ובחוצות ירושלים..." עס גייט מזל טוב וואונטשן פון אלע זייטן.

חתן כלה זענען אין שפיץ שפיץ פון זייער נייע לעבן כדת משה וישראל, אין זיבעטן הימל...

... קומען אן אין יחוד שטיבל, מגייט אויספאסטן... די שענסטע מינוטן פון לעבן, בס"ד נאר איינמאל אין לעבן...

ביידע נעמען די פלעצער... דער חתן... רוקט אוועק די חלה און עסצייג און אלע גוטע זאכן, און...

ער נעמט ארויס א גרויסן פרישן צייטונג, שפרייט עס אויס אויפ'ן גאנצן טיש כיד המלך, און...

נעמט זיך ליינען בעיון, מישן, ליינען, מישן, טראמפ, ביידן, פוטין, זשימפינג... פארפאלן, ער האט פריאריטעטן...

-

אבער וואו שטייט דען אז מ'טאר נישט ליינען א צייטונג אין יחוד שטיבל?

שמעתי בשם רבי עמרם בלוי זצ”ל וואס האט עס געזאגט אויף א צווייטע זאך, אבער מ’קען עס אויך דא אריינלייגן, אז איינער וואס טוט נישט פאר’ן באשעפער’ס וועגן אדער ווייסט ער נישט די מציאות אדער האט ער נישט די הרגשה אין די זאך, די זעלבע איז מיט הנ”ל.
יישר כח גדול!

יש משהו האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 9:12 am

יא יא....
אוי ווי די באשעפער האט אונז ליב.... ווען אונז וואלטן נאר געוויסט וואלטן מיר זיך שענער אויפגעפירט צו אים.
סתם א געדאנק:
מיר זאגן יעדן טאג ביים דאווענען 'הבוחר בעמו ישראל באהבה'.
רבותי!!!! עס שטייט נישט שבחר בעמו ישראל! אז די אייבישטער האט אונז אויסגעוועלט. לשון עבר.
ניין! עס שטייט הבוחר בעמו ישראל!!! די אייבישטער וועלט אונז אויס!!! לשון הוה!! ידע רגע יעדע מינוט!!! וועלט די אייבישטער אונז אויס. און ס'איז פארשטייט זיך 'באהבה'.
אז מ'האט זיך מתבונן זיין 1 מינוט אין דעים, וועט די 'שמע ישראל' און די 'ואהבת' זיין אנדערש.

די בעש"ט האט געזאגט אז ווען מוועט מאריך זיין אין אהבה רבא וועט משיח קומען

האט א צווייטע צדיק מסביר גוועהן א כוונה אין די ווערטער פון די בעש"ט

אז ווען מוועט מאריך זיין מיט מחשבות ווי שטארק די באשעפער האט ליב יעדע איד דאס גייט ברענגען משיח

רבותינו האט געשריבן: ↑ פרייטאג מאי 12, 2023 1:11 pm

יש משהו האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 11, 2023 9:12 am

יא יא....
אוי ווי די באשעפער האט אונז ליב.... ווען אונז וואלטן נאר געוויסט וואלטן מיר זיך שענער אויפגעפירט צו אים.
סתם א געדאנק:
מיר זאגן יעדן טאג ביים דאווענען 'הבוחר בעמו ישראל באהבה'.
רבותי!!!! עס שטייט נישט שבחר בעמו ישראל! אז די אייבישטער האט אונז אויסגעוועלט. לשון עבר.
ניין! עס שטייט הבוחר בעמו ישראל!!! די אייבישטער וועלט אונז אויס!!! לשון הוה!! ידע רגע יעדע מינוט!!! וועלט די אייבישטער אונז אויס. און ס'איז פארשטייט זיך 'באהבה'.
אז מ'האט זיך מתבונן זיין 1 מינוט אין דעים, וועט די 'שמע ישראל' און די 'ואהבת' זיין אנדערש.

די בעש"ט האט געזאגט אז ווען מוועט מאריך זיין אין אהבה רבא וועט משיח קומען

האט א צווייטע צדיק מסביר גוועהן א כוונה אין די ווערטער פון די בעש"ט

אז ווען מוועט מאריך זיין מיט מחשבות ווי שטארק די באשעפער האט ליב יעדע איד דאס גייט ברענגען משיח

הערליכער געדאנק, נאך אזעלכע? דער עולם האט זיכער הנאה, אזעלכע און דומה צו דעם.
גוט שבת!

ומענין לענין שלא באותו דמיון, לאמיר לייגן איין קאפיטל פון דעם ספר.

חלק ד' קאפּיטל ב: צעברעך "איין" שוואכקייט!
אן עקסערסייז צו צעברעכן שווערע מידות און געוואוינהייטן
מיר האבן אויפגעכאפּט דעם מהלך פון "תקיפות-הכנעה" אנשטאט "עקשנות", מיר האבן שוין אפילו צוריקגערעכנט אז אין יעדן פאל וואס מיר זענען געווען געשטראנדעט, איז עס בעל כרחך געווען איינס פון די פארמען פון "עקשנות". און מיר האט שוין אפילו אפּגעמאכט אז פון היינט און ווייטער וועלן מיר נאר גיין מיט'ן מהלך פון אברהם אבינו (ח"ג קאפּיטל ג) פון תקיפות און הכנעה אינאיינעם, וואס דאס צעברעכט שוין אויטאמאטיש דאס עקשנות, און געט כח פאר'ן מענטש צו ערפילן זיינע אויפגאבן.
מיר האט עס שוין אפילו אביסל אריינגעברענגט אין די געפילן: מיר גלייכן עס, מיר זענען מקפיד דערויף, שטאלץ דערמיט, גרייט צו פארטיידיגן, אויסלויבן, שטיין דערויף, אויספירן, און אויספאלגן.
– מיט דעם אלעם פאדערט זיך "עקסערסייז". אזויווי דער חינוך זאגט אין פר' בא (מצוה טז) אז די מעשים האבן א מורא'דיגע השפעה אויף א מענטש. די פעולות העלפן, אז די טבעים וואס האבן שייכות מיט די מעשים באקן זיך אריין אינעם סיסטעם.
צעברעכן טבע?
א קליינע הקדמה: פון חז"ל ביז שפּעטער, טרעפן מיר אסאך רעדן וועגן "צעברעכן" טבע. עס זענען דא גענוג באקאנטע לשונות פון שבירת המידות און שבירת התאוות, איזה גיבור הכובש את יצרו (אבות פ"ד מ"א) אא"וו. און דער מדובר איז זיך צו צוריקהאלטן אפילו פון וואס מ'מעג.
לכאורה מוטיגט מען דאס גיין אפילו אקעגן דעם מענטשליכן נאטור, למשל, פארמערן תעניתים און סיגופים, ווייניג עסן און ווייניג שלאפן.
אבער נישט פאר יעדן וועט עס העלפן.
– פארוואס קען איך עס נישט טון? איך בין עפּעס א ראזשינקע?
– לאמיר עס קלארמאכן. ווען אונזער תקיפות איז גענוג שטארק צו פארנעמען דאס גאנצע וואג פון אונזער לעבן, און דאס לעבן פאנגט שוין אָן צו פילן אביסל צו גרינג, וועט דאס אונטערנעמען שווערערע אויפגאבעס, ארויפלייגן דערויף מער וואג און גאר פועל זיין עס צו פארשטערקערן. פּונקט אזויווי פיזישע עקסערסייז וואס קומט מיט שווערע ארבעט, פארשטערקערט גאר די מוסקלען, אזוי העלפט שווערע געפילישע ארבעט לגבי די נערוון.
אויב אונזער די תקיפות איז אמת'דיג געזונט, און ריין פון אלע קראצענישן, קען מען עס פארשטערקערן מער דורך ברעכן טבע (מיט רשות פון א מורה דרך). א שטארקע יסוד פון אנטשלאסענע געטריישאפט צו השי"ת, באזיגט יעדער תאוה אדער אנדערע רייץ.
אבער ווילאנג מיר שפּירן נאך אָנגעצויגנקייט, כעס, אומפארגינערישקייט, אדער אפילו א כראנישע נייגער, איז פשט אז אונזער כח פון תקיפות איז נאך צו שוואך פאר דעם.
ווילאנג קריטיק איז אונז א שכיח'דיגער רעאקציע, פארשטערקערן מיר נישט קיין תקיפות דורך געוועלטיגן אויף די צרכי הגוף. אדרבא, מיר פּייניגן זיך און פארמערן קריטיק וואס צעברעכט אונזער כח.
ברעכן איין געוואוינהייט
דערווייל לאמיר אזויפיל תקיפות יא האבן, צו מודה זיין אין אונזער אמת'ע מצב. מיר זענען נישט קליינע קינדער, וואס דארפן כאפּן פויגלען.
אבער פטור בלי כלום אי אפשר. אפילו מיר שפּרינגען נישט זיך צו פארמעסטן מיט טבע, מעגן מיר נאך מנצח זיין אזא שוואכקייט אדער "משוגעת" וואס מיר ווילן סייווי פטר'ן. ווען אזא זאך ווערט צעבראכן בעז"ה מאכט עס אונז יא שטארק.
מיר קענען אפירנעמען אזא נושא ווי א כראנישקייט פון "שמועסן", וואס האלט מיך איינגעשפּארט פאר שעות ארוכות. מיר פּלאגן זיך צו אפּגעוואוינען דערפון, און אפשר יעצט וועלן מיר מצליח זיין.
לאמיר עס צענעמען. דער חלק ה'געשמאק' פון שמועסן שטאמט פון "הוד", וואס שטייט פאר: צויבער, געשמאק, און איבערראשונג . ווען ס'איז צייט דערפאר איז גוט. איך וויל אבער "אפּברעכן" די "כראנישקייט" דערפון.
'כראנישקייט' איז אייביג די עקשנות'דיגע הכנעה. אז איך 'דארף' שמועסן, איז פשט אז איך בין ל"ע א "נצרך". איך קען מיך נישט קיין עצה געבן אנדערש, און איך דריי מיך ארום זוכנדיג צו ערפילן מיין צורך. קראנק!
אלזא, מיין "הודאה" דארף איך נישט פארלירן, נאר איך קען עס פּלאצירן ערגעץ אנדערש, ווי איידער דארט ווי איך קען מיך פארלירן. לאמיר דאווענען און לערנען מיט געשמאק און צעקושן יעדעס ווארט, אויך קאמפּלימענטירן און דאנקען פאר יעדן וואס געט מיר עפּעס, דאס געט מיר דעם זעלבן געפיל אין א בעסערן פארמאט. פיין. מסודר.
הכנעה קען איך בעז"ה עקסטער מסדר זיין. די הכנעה זאגט "איך פיל אומבאהאלפן!" די פּינקטליכקייט צווינגט מיך אריין דערין און פון דער אנדערער זייט, קריטיקירט עס נאך זאגנדיג: "איך פיל נישט גוט מיט דעם, איך זוך דא עפּעס א נארישע זאך צו ערפילן מיין אומבאהאלפנקייט. ס'ארבעט נישט, און ס'מאכט מיך פילן נאך מער אומבאהאלפן!". אבער וויבאלד די צוויי מידות זענען פארקלעבט אלס עקשנות, איז נישטא קיין וועג ארויס.
אצינד וועלן מיר אריינברענגען א דריטע שורש מידה "תקיפות", וואס זיינע געפילן העלפן צום נויטיגן טויש: "איך וועל באמת פילן גוט אז איך האב געווינען דעם יצר הרע. דעם וואס קיינער קען נישט ריכטיג באזיגן. איך אויך נישט. דאסמאל איז עס אבער ב"ה יא געלונגען, אבער מיט'ן גאנצן קנאק. נישטא קיין גרעסערע סיפוק פון דעם".
לעולם ירגיז אדם יצר טוב על יצר הרע, נצחו מוטב (ברכות ה.). מיר קענען גוט דעם יצר הרע וואס קומט אייביג אין די קריטישסטע צייט מיט די געפערליכסטע זאכן, וואס קען זיין בעסער ווי באזיגן 'אים'? א מחיה! יעצט האבן מיר צעבראכן איין שלעכטע מידה, אפשר באלד וועט מען צעברעכן נאך עפּעס.
תמצית: 1) א ביישפּיל פון א כראנישע געוואוינהייט, וואס קען בעז"ה געלייזט ווערן דורכ'ן אויפברעכן די שורש מידות. 2) א וויכטיגע אויפמערקונג וועגן דעם ענין פון גיין אקעגן דעם נאטור, אז מ'קען עס נאר טון נאכדעם וואס די מידה פון תקיפות איז געזונט און שטארק.

    קאנצעפטן 
  פראגן 
 
  בלאנזשערייען 
  מפתח 
 
  עקסערסייז 
 
 

וואס טוט זיך מיט א ספר וואס איז טאקע מסביר אט דאס. וואו דו שטייסט און וואס איז דיין קומענדיגע שריט?

    קאנצעפטן 
  פראגן 
 
  בלאנזשערייען 
  מפתח 
 
  עקסערסייז 
 
 

די דרך המסילה איז נישט די זעלבע פאר יעדן. יעדער איינער האט אנדערע שאיפות און אנדערע פארגאנגענהייטן. א ספר וואס זאל קענען אנצייגן וואו דו שטייסט איז א ספר וואס דו אליין פארפאסט. ספרים קענען דיר אויסלערנען באופן כללי וויאזוי דו זאלסט אליין קענען זען וואו דו שטייסט, אבער קען דיר נישט אנצייגן וואו פונקטליך דו שטייסט. פארדעם דארף מען א רבי וואס זאל קענען סיי דיר און סיי די ספרים, דיר צו קענען ווייזן וואו פונקטליך דו שטייסט.

ניין, נישט איך האב עס פארפאסט.

    קאנצעפטן 
  פראגן 
 
  בלאנזשערייען 
  מפתח 
 
  עקסערסייז 
 
 

איך ווייס נישט צו וואו דו צילסט, אבער וואס איך האב יא געזען איז די הקדמה צום תניא וואו ער איז מאריך אין דעם פראבלעם אז די ספרי יראה זענען נישט געבויט באופן פרטי. אדרבה, זאג דו מיר פון וועלכע ספר דו רעדסט, וואס מתוך דבריך נראה אז עפעס ווילסטו צוקומען צו

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ מוצ"ש מאי 13, 2023 10:49 pm

ומענין לענין שלא באותו דמיון, לאמיר לייגן איין קאפיטל פון דעם ספר.

    קאנצעפטן 
  פראגן 
 
  בלאנזשערייען 
  מפתח 
 
  עקסערסייז