ליל שישיהאט געשריבן:↑מאנטאג אפריל 01, 2024 12:26 am
אלס א מלמד פון עלטערע קינדער (בדוו..איך האב נאך קיינמאל נישט געשלאגן און קלאס, אבער ביי מיר אינדערהיים יא)
אוואדע איז דא קינדער וואס ווערן געבוירן וואויל נישט פון זיי רעד איך... איך רעד פון די קינדער וואס ווערן געבוירן פויל האבן נישט קיין געדולד און מיט חוצפה וואסאויף דעם שטייט חנוך לנער ע"פ דרכו גם כי יזקין. וואס די עיקר חינוך מדרבנן איז פון ווען די קינד האט שכל ביז די בר מצוה (שתי שערות) און א טאטע האט א חויב אזא קינד מחנך זיין מדות טובות און דרך ארץ און עבודת השם
און איך קען זעהן א חילוק פון א סטאבילע אינגל וואס אינדערהיים לויפט א סיסטעם סדא א צייט צו עסען שלאפן אויב רעדט מען מיאוס/חוצפידיג (נישט דרך ארץדיג) מפאלגט נישט כאפט מען א פאטש וכדו' ... און א שטוב וואס ספארט אויף רעדער די טאטע/ מאמע עקספלעינן יעדע זאך צום קינד מגעט מתנות אז ער זאל זיך אויפירן גיט, און אפילו מגעט שוין יא א קנס אבער ווען די אינגל זאגט עטס האטס מיך פיינט בעקט די טאטע מאמע אראפ דערפון וואס זאל איך זאגן זיי וואקסן אויף ספוילד און אך און וויי פאר אזאנע דורות
די פארקערטע פון פעטש איז לאוו דווקא ספוילן. עס איז דא נאך וועגן פון ווייזן אוטאריטי חוץ פעטש.
ווען א טאטע האט א געזונטע קשר מיט זיינע קינדער פעלט עס כמעט נישט אויס ווייל די קינד וויל נישט פארלירן די שעצונג אין די אויגן פון די עלטערן ממילא איז גענוג צו זאגן מיט א שטרענגע בליק משה'לע איך ווייס דו האסט געמאכט א טעות און איך וויל עס מער נישט זעהן, אין רוב פעלער וועלן די קינדער אויפהערן פשוט צו בלייבן געשעצט אין די עלטערן'ס אויגן. די שעצונג איז א לענגערע שמועס פאר זיך ואכמ"ל אבער איינע פון די וויכטיגע כללים איז א קינד האט נישט ליב לאורך הזמן ווען מ'געבט איהם/איר נאך ווען ער/זי פארפירט. אויב א קינד ווייסט אז זיין/איר טאטע שטייט אויף זיינע פרינציפן, און ווען ער זאגט ניין איז ניין און אפילו ער/זי זאל פארפירן און קוויטשענען פאר צעהן מינוט גייט זיך זיין מיינונג נישט טוישן, דעס אליין מאכט אז מארגן זאל די קינד עס שעצן און ווען זיין געשעצט אין זיינע אויגן. און געוויסע פעלער אדער געוויסע עלטערן אדער געוויסע קינדער ווי/ווען מ'דארף יא ניצן פעטש-א זאך וואס מ'קען נישט ענטפערן באופן כללי, אז איינער וויל זאל ער קומען מיט אמעשה/משל אדער דא אדער אין אישי-פעלט זיך אבער אויס געוויסע תנאים צו וויסן פאר מ'געבט פעטש דהיינו
תנאי א' נישט מתוך כעס
תנאי ב' רוב מאל דארף מען נישט בפועל שלאגן, אבער די קינד דארף וויסן אז ער קען באקומען א פאטש, אויב א אנדערע עונש גייט נישט העלפן
תנאי ג' די קינד דארף וויסן אויף וועלכע עבירה ער באקומט די פאטש
תנאי ד' די קינד דארף וויסן אז די טאטע האט איהם באמת זייער ליב, און שלאגט נאר איהם/איר מחנך צו זיין
תנאי ה' די קינד זאל עטליכע מינוט נאכן זיך באראיגן באקומען א קאמפלימענט אדער א אנערקענונג פון ליבשאפט אויף אינגאנצן א צווייטע נושא אן דערמאנען דיע עבירה וואס ער/זי האט פריער געטוען און באקומען א עונש
תנאי ו' נישט צו לאנג ווארענען אדער סטראשענען אפצושרעקן אז ס'גייט קומען א פאטש, נאר ווארענען איינמאל, און אז ס'פעלט אויס געבט מען -די טראמא איז פון די פחד פארדעם נישט פון די פאטש אליינס
תנאי ז' נישט געבן אינפארנט פון אנדערע קינדער, נאר אויב ער/זי איז זיך מתחצף אינפארנט פון אנדערע
תנאי ח' ס'דארף זיין א מעסעדזש נישט אז ס'זאל צו שטארק וויי טוען, נאר גענוג אז ער/זי זאל עס נישט וועלן באקומען נאכאמאל
אויב זענט איר מסכים אדער איר זענט מחולק אויף סיי וועלכע פרט, אדער איר האט סיי וואס פאר א אנפראגע, פילט פריי צו פרעגן ברבים אדער אין אישי
רוב פון אייערע תנאים זענען ריכטיג
אבער מזעהט ווי מענטשן שפירן נאך אלע הסברים אז די זאך איז נאך אלס אומקלאר
אבער לדעתי איז טאקע די סיבה פון די אומקלרקייט צוליב וואס יעדעס קינד איז אנדערש אין נאטור און יעדע מצב ביי יעדעס קינד קען זיין אנדערש
און בעיקר דארף מען האבן איין זאך ביין מחנך זיין א קינד דאס איז פשוט "געפיל" איינמאל מהאט דאס פארשטייט מען לפי המצב צי מדארף אים געבן מער אדער ווייניגער און ביי וויפיל אכט צי געבן נישט איבערציציען דעם שטריק און געבן דעם ימין מקרבת
שלמה המלך די חכם מכל אדם זאגט אין משלי ''חושך שבטו שונא בנו'' דער וואס האלט צוריק פון שלאגן זיין קינד האט ער אים פיינט - אדער וועט ער אים צום סוף פיינט האבן. ווייל די מצב וועט נישט טויגן שפעטער מיט'ן קינד.
נאר וויפיל און וויזוי צו שלאגן קען מען דן זיין.
מ'דארף זיין אין א רואיגע מוט, דורכגעטראכט, נישט מתוך כעס ובהלה, און זיין זיכער בייזוך אז דאס איז די תועלת פונעם קינד אויפן יעצטיגן מצב.
לעומת זה זאגט די גמ' אין מו'ק אז ''המכה בנו גדול חיב נדוי'' וויל ער איז גורם ער זאל ארויסגיין לתרבות רעה.
סא מ'דארף האבן א שטארקע באלאנס.
איך שרייב נאר מיין דעת בעת הבית, איך האב נישט קיין דעת תורה. ביטע זיך אדורכרעדן מיט די חשובע רבנים הגאונים שליט"א.
עס איז אינטערסאנט אז שלמה המלך שרייבט אלעס אין קאוד. משלים. אלעס געשריבן מיט רוח הקודש וואס מיר האבן נישט קיין שום השגה! גאנץ שיר השירים, מיינט מען נישט פשט, נאר אלעס, אלעס איז משלים. כל השירים קודש, ושיר השירים קודש קדשים.
אבער עפעס ווען עס קומט צו געבן פעטש, פונקט די שבט, מיינט מען א רוט ממש? פונקט דא מיינט דער שטעקן, דער שטעקן אליינס, און נישט א משל אויף עפעס אנדערשט? איך מיין אז ניין. און כמה פוסקים שרייבן אזוי קלאר. למשל, רד"ק: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.
אחוץ דעם, פעטש ארבייט נישט. קיינמאל!
די וואס שרייבן דא אז מיין טאטע האט מיך געשלאגן און עס האט געארבייט,א פייג אין די נאז אריין.עס האט געארבייט temporarily, ווייל טעראר ארבייט. דעשרעקן ארבייט. מען האט געציטערט צו כאפן נאך קלעפ און שמייסן פון די פאסיק. מען האט פאר א מינוט נישט געהאט מער יראת שמים. מען האט מורא געהאט פון די רבי וואס גייט שמייסן אדער די טאטע וואס פראסקעט. און דאס איז עס. היינט קען מען דאס שוין נישט טוהן. אמאל האט א קינד נישט געהאט ווי צו לויפן, און היינט יא.
און אז מען שרייבט שוין, עס איז דא מאנכע וואס מיינען אז זיי מעגען שלאגן יענעמס קינדער. דערנאך איז דא טאטע וואס מיינע אז עס איז פאן צו ארומגיין פליקן די אויערן פון קינדער. זייט ווען מעג מען טשעפענען מיט קינדער? ווייל די ביסט שטערקער? איסור מן התורה.
ספר משלי איז פיל מיט למעשהדיקע מוסר און נישט נאר משלים, און אוודאי חושך שבטו וכו' מיינט כפשוטו און דיין החלטה אז פעטש ארבעט קיינמאל נישט האט נישט קיין גרונד אין מציאות נאר אפשר ביי די ליבעראלע פאנטאזיעס, און איז זיכער קעגן חז"ל. נאר מען דארף וויסן ווען און וויאזוי אזוי ווי אסאך האבן שוין דא אויסגעשמועסט.
שטארקע אורהאט געשריבן:↑מאנטאג אפריל 01, 2024 1:15 am
ליל שישיהאט געשריבן:↑מאנטאג אפריל 01, 2024 12:26 am
אלס א מלמד פון עלטערע קינדער (בדוו..איך האב נאך קיינמאל נישט געשלאגן און קלאס, אבער ביי מיר אינדערהיים יא)
אוואדע איז דא קינדער וואס ווערן געבוירן וואויל נישט פון זיי רעד איך... איך רעד פון די קינדער וואס ווערן געבוירן פויל האבן נישט קיין געדולד און מיט חוצפה וואסאויף דעם שטייט חנוך לנער ע"פ דרכו גם כי יזקין. וואס די עיקר חינוך מדרבנן איז פון ווען די קינד האט שכל ביז די בר מצוה (שתי שערות) און א טאטע האט א חויב אזא קינד מחנך זיין מדות טובות און דרך ארץ און עבודת השם
און איך קען זעהן א חילוק פון א סטאבילע אינגל וואס אינדערהיים לויפט א סיסטעם סדא א צייט צו עסען שלאפן אויב רעדט מען מיאוס/חוצפידיג (נישט דרך ארץדיג) מפאלגט נישט כאפט מען א פאטש וכדו' ... און א שטוב וואס ספארט אויף רעדער די טאטע/ מאמע עקספלעינן יעדע זאך צום קינד מגעט מתנות אז ער זאל זיך אויפירן גיט, און אפילו מגעט שוין יא א קנס אבער ווען די אינגל זאגט עטס האטס מיך פיינט בעקט די טאטע מאמע אראפ דערפון וואס זאל איך זאגן זיי וואקסן אויף ספוילד און אך און וויי פאר אזאנע דורות
די פארקערטע פון פעטש איז לאוו דווקא ספוילן. עס איז דא נאך וועגן פון ווייזן אוטאריטי חוץ פעטש.
יא. אבער די וואס רעדן קעגן די מושג פעטש רעדן אויך פון די פארקערטע, ווען מ'שלאגט בכעס, מ'שלאגט מיט א רציחה וכו. ביי פעטש איז אויך דא א מיטל וועג.
---- בדרך כלל. עלטערן וואס פעטש עקזיסטירט נישט 'בכלל' אין זייער שטוב זאל זיין וואס זאל זיין, יענע עלטערן זענען פון די עלטערן וואס ספוילן די קינדער אין אלעם, און די קינד איז כמו בעה''ב אין שטוב.
שלמה המלך די חכם מכל אדם זאגט אין משלי ''חושך שבטו שונא בנו'' דער וואס האלט צוריק פון שלאגן זיין קינד האט ער אים פיינט - אדער וועט ער אים צום סוף פיינט האבן. ווייל די מצב וועט נישט טויגן שפעטער מיט'ן קינד.
נאר וויפיל און וויזוי צו שלאגן קען מען דן זיין.
מ'דארף זיין אין א רואיגע מוט, דורכגעטראכט, נישט מתוך כעס ובהלה, און זיין זיכער בייזוך אז דאס איז די תועלת פונעם קינד אויפן יעצטיגן מצב.
לעומת זה זאגט די גמ' אין מו'ק אז ''המכה בנו גדול חיב נדוי'' וויל ער איז גורם ער זאל ארויסגיין לתרבות רעה.
סא מ'דארף האבן א שטארקע באלאנס.
איך שרייב נאר מיין דעת בעת הבית, איך האב נישט קיין דעת תורה. ביטע זיך אדורכרעדן מיט די חשובע רבנים הגאונים שליט"א.
עס איז אינטערסאנט אז שלמה המלך שרייבט אלעס אין קאוד. משלים. אלעס געשריבן מיט רוח הקודש וואס מיר האבן נישט קיין שום השגה! גאנץ שיר השירים, מיינט מען נישט פשט, נאר אלעס, אלעס איז משלים. כל השירים קודש, ושיר השירים קודש קדשים.
אבער עפעס ווען עס קומט צו געבן פעטש, פונקט די שבט, מיינט מען א רוט ממש? פונקט דא מיינט דער שטעקן, דער שטעקן אליינס, און נישט א משל אויף עפעס אנדערשט? איך מיין אז ניין. און כמה פוסקים שרייבן אזוי קלאר. למשל, רד"ק: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.
אחוץ דעם, פעטש ארבייט נישט. קיינמאל!
די וואס שרייבן דא אז מיין טאטע האט מיך געשלאגן און עס האט געארבייט,א פייג אין די נאז אריין.עס האט געארבייט temporarily, ווייל טעראר ארבייט. דעשרעקן ארבייט. מען האט געציטערט צו כאפן נאך קלעפ און שמייסן פון די פאסיק. מען האט פאר א מינוט נישט געהאט מער יראת שמים. מען האט מורא געהאט פון די רבי וואס גייט שמייסן אדער די טאטע וואס פראסקעט. און דאס איז עס. היינט קען מען דאס שוין נישט טוהן. אמאל האט א קינד נישט געהאט ווי צו לויפן, און היינט יא.
און אז מען שרייבט שוין, עס איז דא מאנכע וואס מיינען אז זיי מעגען שלאגן יענעמס קינדער. דערנאך איז דא טאטע וואס מיינע אז עס איז פאן צו ארומגיין פליקן די אויערן פון קינדער. זייט ווען מעג מען טשעפענען מיט קינדער? ווייל די ביסט שטערקער? איסור מן התורה.
ספר משלי איז פיל מיט למעשהדיקע מוסר און נישט נאר משלים,און אוודאי חושך שבטו וכו' מיינט כפשוטואון דיין החלטה אז פעטש ארבעט קיינמאל נישט האט נישט קיין גרונד אין מציאות נאר אפשר ביי די ליבעראלע פאנטאזיעס, און איז זיכער קעגן חז"ל. נאר מען דארף וויסן ווען און וויאזוי אזוי ווי אסאך האבן שוין דא אויסגעשמועסט.
ר' איד, דאס איז אמאל זיכער אז שלמה המלךרעד נישט פון האקן שטיקער אין די וועלט אריין.דאס איז קלאר. ואין כאן המקום להאריך.
און אפילו אויב שלמה המלך האט געמיינט פשוט פשט (וואס כמה פוסקים שרייבן אנדערשט), האט ער געשריבן אזמען דארף זיך נישט אפהאלטןדערפון. חושך דא מיינט א לשון פון זיך אפהאלטן. אז מען דארף זיך נישט אפהאלטן פון עס נוצן אויב עס פעלט עס. אבער זיכער נישט אז"דאס"איז די וועג פון חינוך. שלמה המלך זאגט דאך קלאר חינוך לנער על פי דרכו. איך וויל אבער פארשטיין וויאזוי איר זאגט מיט אזא זיכערקייט אז פונקט דא, "שבט" מיינט מען די רוט אליינס, אנדערשט ווי רוב מאל מיינט מען משלים. למעשה האב איך ציגעברענגט די רד"ק (רבי דוד קמחי) פון די גרעסטע מפורשים אויף תנ"ך: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.דער הייליגער רד"ק איז זיך מחולק מיט אייך.
איך בין זייער ווייט פון זיין א ליבעראל. למעשה, געבן פעטש ארבייט נישט. אמאל האט עס געארבייט. היינט נישט. און דאס איז די מציאות. איך רעד נישט פון דעם אז די קינדער זאלן זיין בעל הבית און אז די עלטערן זאלן ציטערן פון די קינדער. די טאטע טאר נישט זיין "best buddies" מיט די קינדער. עס מוז קלאר זיין authority און מען מוז זיך שטעלן אויף כיבוד אב ואם. אבער אלעס מיט ליעבשאפט. האקן שטיקער היום הזה איז א דירעקטע גורם צו קינדער וואס גליטשען.
הרב שלמה וולבה האט קלאר געזאגט און געשריבן אז היינטיגע צייטן טאר מען נישט שלאגן.
און פאר די וואס פרעגן וואס הייסט, די תורה האט זיך געטוישט? ניין, די תורה האט זיך נישט געטוישט. די גאס האט זיך יא געטוישט.
היום אי אפשר לחנך אלא רק באהבה.png (77.05 KiB) געזען 602 מאל
שלמה המלך די חכם מכל אדם זאגט אין משלי ''חושך שבטו שונא בנו'' דער וואס האלט צוריק פון שלאגן זיין קינד האט ער אים פיינט - אדער וועט ער אים צום סוף פיינט האבן. ווייל די מצב וועט נישט טויגן שפעטער מיט'ן קינד.
נאר וויפיל און וויזוי צו שלאגן קען מען דן זיין.
מ'דארף זיין אין א רואיגע מוט, דורכגעטראכט, נישט מתוך כעס ובהלה, און זיין זיכער בייזוך אז דאס איז די תועלת פונעם קינד אויפן יעצטיגן מצב.
לעומת זה זאגט די גמ' אין מו'ק אז ''המכה בנו גדול חיב נדוי'' וויל ער איז גורם ער זאל ארויסגיין לתרבות רעה.
סא מ'דארף האבן א שטארקע באלאנס.
איך שרייב נאר מיין דעת בעת הבית, איך האב נישט קיין דעת תורה. ביטע זיך אדורכרעדן מיט די חשובע רבנים הגאונים שליט"א.
עס איז אינטערסאנט אז שלמה המלך שרייבט אלעס אין קאוד. משלים. אלעס געשריבן מיט רוח הקודש וואס מיר האבן נישט קיין שום השגה! גאנץ שיר השירים, מיינט מען נישט פשט, נאר אלעס, אלעס איז משלים. כל השירים קודש, ושיר השירים קודש קדשים.
אבער עפעס ווען עס קומט צו געבן פעטש, פונקט די שבט, מיינט מען א רוט ממש? פונקט דא מיינט דער שטעקן, דער שטעקן אליינס, און נישט א משל אויף עפעס אנדערשט? איך מיין אז ניין. און כמה פוסקים שרייבן אזוי קלאר. למשל, רד"ק: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.
אחוץ דעם, פעטש ארבייט נישט. קיינמאל!
די וואס שרייבן דא אז מיין טאטע האט מיך געשלאגן און עס האט געארבייט,א פייג אין די נאז אריין.עס האט געארבייט temporarily, ווייל טעראר ארבייט. דעשרעקן ארבייט. מען האט געציטערט צו כאפן נאך קלעפ און שמייסן פון די פאסיק. מען האט פאר א מינוט נישט געהאט מער יראת שמים. מען האט מורא געהאט פון די רבי וואס גייט שמייסן אדער די טאטע וואס פראסקעט. און דאס איז עס. היינט קען מען דאס שוין נישט טוהן. אמאל האט א קינד נישט געהאט ווי צו לויפן, און היינט יא.
און אז מען שרייבט שוין, עס איז דא מאנכע וואס מיינען אז זיי מעגען שלאגן יענעמס קינדער. דערנאך איז דא טאטע וואס מיינע אז עס איז פאן צו ארומגיין פליקן די אויערן פון קינדער. זייט ווען מעג מען טשעפענען מיט קינדער? ווייל די ביסט שטערקער? איסור מן התורה.
ספר משלי איז פיל מיט למעשהדיקע מוסר און נישט נאר משלים,און אוודאי חושך שבטו וכו' מיינט כפשוטואון דיין החלטה אז פעטש ארבעט קיינמאל נישט האט נישט קיין גרונד אין מציאות נאר אפשר ביי די ליבעראלע פאנטאזיעס, און איז זיכער קעגן חז"ל. נאר מען דארף וויסן ווען און וויאזוי אזוי ווי אסאך האבן שוין דא אויסגעשמועסט.
ר' איד, דאס איז אמאל זיכער אז שלמה המלךרעד נישט פון האקן שטיקער אין די וועלט אריין.דאס איז קלאר. ואין כאן המקום להאריך.
און אפילו אויב שלמה המלך האט געמיינט פשוט פשט (וואס כמה פוסקים שרייבן אנדערשט), האט ער געשריבן אזמען דארף זיך נישט אפהאלטןדערפון. חושך דא מיינט א לשון פון זיך אפהאלטן. אז מען דארף זיך נישט אפהאלטן פון עס נוצן אויב עס פעלט עס. אבער זיכער נישט אז"דאס"איז די וועג פון חינוך. שלמה המלך זאגט דאך קלאר חינוך לנער על פי דרכו. איך וויל אבער פארשטיין וויאזוי איר זאגט מיט אזא זיכערקייט אז פונקט דא, "שבט" מיינט מען די רוט אליינס, אנדערשט ווי רוב מאל מיינט מען משלים. למעשה האב איך ציגעברענגט די רד"ק (רבי דוד קמחי) פון די גרעסטע מפורשים אויף תנ"ך: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.דער הייליגער רד"ק איז זיך מחולק מיט אייך.
איך בין זייער ווייט פון זיין א ליבעראל. למעשה, געבן פעטש ארבייט נישט. אמאל האט עס געארבייט. היינט נישט. און דאס איז די מציאות. איך רעד נישט פון דעם אז די קינדער זאלן זיין בעל הבית און אז די עלטערן זאלן ציטערן פון די קינדער. די טאטע טאר נישט זיין "best buddies" מיט די קינדער. עס מוז קלאר זיין authority און מען מוז זיך שטעלן אויף כיבוד אב ואם. אבער אלעס מיט ליעבשאפט. האקן שטיקער היום הזה איז א דירעקטע גורם צו קינדער וואס גליטשען.
הרב שלמה וולבה האט קלאר געזאגט און געשריבן אז היינטיגע צייטן טאר מען נישט שלאגן.
און פאר די וואס פרעגן וואס הייסט, די תורה האט זיך געטוישט? ניין, די תורה האט זיך נישט געטוישט. די גאס האט זיך יא געטוישט. היום אי אפשר לחנך אלא רק באהבה.png
זייער פיין. אוודאי נישט האקן שטיקער אין די וועלט אריין, אוודאי מיט יישוב הדעת, מיט דעם בין איך נישט מחולק. אוודאי שמאל דוחה אין ימין מקרבת, איך האב נאר געזאגט אז אוועקמאכן פעטש אינגאנצן איז נישט ריכטיג, אפילו היינטיגע צייטן. עס איז דא א תשובה אין שבט הלוי חלק י"א וועגן דעם, איך געדענק נישט יעצט וועלעכע סימן, אבער עס איז שוין ציטירט געווארן ערגעץ ווי דא אויף אייוועלט דאכט זיך. עכ"פ ער לערנט דארט דעם חושך שבטו כפשוטו, און ער זאגט אז דאס וואס שלמה המלך ע"ה האט געשריבן ברוה"ק איז נצחי און במילא נוהג עד סוף כל הדורות, נאר ער טייטשט דארט חושך שבטו שונא בנו אז אויב א מענטש האלט זיך צוריק פון ניצן דעם שטעקן ווען מען דארף איז ער שונא בנו אבער ואוהבו שחרו מוסר דער וואס האט ליב דעם קינד לערנט מיט איהם תורה און מוסר און במילא וועט ער נישט דארפן צוקומען בדרך כלל צום שטעקן. הלוואי קען איינער דא ציטירן אדער אראפברענגען א קאפי פון דעם שבט הלוי.
די רד"ק וואס זאגט "שבט של מוסר" מיינט עס אט כפשוטו א שטעקן פון מוסר,די לשון ווערט גענוצט אסאך מאל אלץ שטעקן פון חינוך. און מה לנו זוכן מקורות, קוק אריין שלה"ק, שבט מוסר, פלא יועץ, אגרת הגר"א ועוד אלע רעדן פון שלאגן כפשוטו.
אזוי אויך ליגט מיר אין קאפ אז אין ליקוטי שיחות פון הרה"ק מליובאוויטש זי"ע י"ט כסלו תשל"א רעדט ער דארט קעגן עפעס א כינוס פון א געוויסע יודישע ארגאניזאציע וואס האבן דארט גערעדט אז דער פסוק "חושך שבטו" איז נישט כפשוטו וכו' און ער איז מוחה קעגן דעם. וואלט אויך געווען גוט אויב איינער קען דאס אויפזיכן און ציטירן.
אויך וואס דו שרייבסט אלץ א פאקט אז היינטיגע צייטן ארבעט עס נישט, איך ווייס קלאר אז ביי אסאך ארבעט עס יא, אויב געטוהן ריכטיג. ביסט גערעכט אז חנוך לנער על פי דרכו נישט יעדע קינד איז גלייך.
שלמה המלך די חכם מכל אדם זאגט אין משלי ''חושך שבטו שונא בנו'' דער וואס האלט צוריק פון שלאגן זיין קינד האט ער אים פיינט - אדער וועט ער אים צום סוף פיינט האבן. ווייל די מצב וועט נישט טויגן שפעטער מיט'ן קינד.
נאר וויפיל און וויזוי צו שלאגן קען מען דן זיין.
מ'דארף זיין אין א רואיגע מוט, דורכגעטראכט, נישט מתוך כעס ובהלה, און זיין זיכער בייזוך אז דאס איז די תועלת פונעם קינד אויפן יעצטיגן מצב.
לעומת זה זאגט די גמ' אין מו'ק אז ''המכה בנו גדול חיב נדוי'' וויל ער איז גורם ער זאל ארויסגיין לתרבות רעה.
סא מ'דארף האבן א שטארקע באלאנס.
איך שרייב נאר מיין דעת בעת הבית, איך האב נישט קיין דעת תורה. ביטע זיך אדורכרעדן מיט די חשובע רבנים הגאונים שליט"א.
עס איז אינטערסאנט אז שלמה המלך שרייבט אלעס אין קאוד. משלים. אלעס געשריבן מיט רוח הקודש וואס מיר האבן נישט קיין שום השגה! גאנץ שיר השירים, מיינט מען נישט פשט, נאר אלעס, אלעס איז משלים. כל השירים קודש, ושיר השירים קודש קדשים.
אבער עפעס ווען עס קומט צו געבן פעטש, פונקט די שבט, מיינט מען א רוט ממש? פונקט דא מיינט דער שטעקן, דער שטעקן אליינס, און נישט א משל אויף עפעס אנדערשט? איך מיין אז ניין. און כמה פוסקים שרייבן אזוי קלאר. למשל, רד"ק: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.
אחוץ דעם, פעטש ארבייט נישט. קיינמאל!
די וואס שרייבן דא אז מיין טאטע האט מיך געשלאגן און עס האט געארבייט,א פייג אין די נאז אריין.עס האט געארבייט temporarily, ווייל טעראר ארבייט. דעשרעקן ארבייט. מען האט געציטערט צו כאפן נאך קלעפ און שמייסן פון די פאסיק. מען האט פאר א מינוט נישט געהאט מער יראת שמים. מען האט מורא געהאט פון די רבי וואס גייט שמייסן אדער די טאטע וואס פראסקעט. און דאס איז עס. היינט קען מען דאס שוין נישט טוהן. אמאל האט א קינד נישט געהאט ווי צו לויפן, און היינט יא.
און אז מען שרייבט שוין, עס איז דא מאנכע וואס מיינען אז זיי מעגען שלאגן יענעמס קינדער. דערנאך איז דא טאטע וואס מיינע אז עס איז פאן צו ארומגיין פליקן די אויערן פון קינדער. זייט ווען מעג מען טשעפענען מיט קינדער? ווייל די ביסט שטערקער? איסור מן התורה.
ספר משלי איז פיל מיט למעשהדיקע מוסר און נישט נאר משלים,און אוודאי חושך שבטו וכו' מיינט כפשוטואון דיין החלטה אז פעטש ארבעט קיינמאל נישט האט נישט קיין גרונד אין מציאות נאר אפשר ביי די ליבעראלע פאנטאזיעס, און איז זיכער קעגן חז"ל. נאר מען דארף וויסן ווען און וויאזוי אזוי ווי אסאך האבן שוין דא אויסגעשמועסט.
ר' איד, דאס איז אמאל זיכער אז שלמה המלךרעד נישט פון האקן שטיקער אין די וועלט אריין.דאס איז קלאר. ואין כאן המקום להאריך.
און אפילו אויב שלמה המלך האט געמיינט פשוט פשט(וואס כמה פוסקים שרייבן אנדערשט), האט ער געשריבן אזמען דארף זיך נישט אפהאלטןדערפון. חושך דא מיינט א לשון פון זיך אפהאלטן. אז מען דארף זיך נישט אפהאלטן פון עס נוצן אויב עס פעלט עס. אבער זיכער נישט אז"דאס"איז די וועג פון חינוך. שלמה המלך זאגט דאך קלאר חינוך לנער על פי דרכו. איך וויל אבער פארשטיין וויאזוי איר זאגט מיט אזא זיכערקייט אז פונקט דא, "שבט" מיינט מען די רוט אליינס, אנדערשט ווי רוב מאל מיינט מען משלים. למעשה האב איך ציגעברענגט די רד"ק (רבי דוד קמחי) פון די גרעסטע מפורשים אויף תנ"ך: חושך שבטו -מי שמונע השבט שלמוסרמעל בנו הוא שונא אותו, כי יוצא לתרבות רע, ומי שמשחר ליסרו בקטנותו, הוא אוהב אותו, כי יקבל מוסר וילמד חכמה.דער הייליגער רד"ק איז זיך מחולק מיט אייך.
איך בין זייער ווייט פון זיין א ליבעראל. למעשה, געבן פעטש ארבייט נישט. אמאל האט עס געארבייט. היינט נישט. און דאס איז די מציאות. איך רעד נישט פון דעם אז די קינדער זאלן זיין בעל הבית און אז די עלטערן זאלן ציטערן פון די קינדער. די טאטע טאר נישט זיין "best buddies" מיט די קינדער. עס מוז קלאר זיין authority און מען מוז זיך שטעלן אויף כיבוד אב ואם. אבער אלעס מיט ליעבשאפט. האקן שטיקער היום הזה איז א דירעקטע גורם צו קינדער וואס גליטשען.
הרב שלמה וולבה האט קלאר געזאגט און געשריבן אז היינטיגע צייטן טאר מען נישט שלאגן.
און פאר די וואס פרעגן וואס הייסט, די תורה האט זיך געטוישט? ניין, די תורה האט זיך נישט געטוישט. די גאס האט זיך יא געטוישט. היום אי אפשר לחנך אלא רק באהבה.png
שרעק זיך נישט פון וואס כ'האב געמאכט גרויס די ווערטער, כ'מיין גארנישט נאר היות די האסט געמאכט ווערטער האב איך געמוזט מאכן אביסל גרעסער די ווערטער אויף וואס איך וויל פרעגן...
קענסט ביטע שטעלן א ליסטע פון פוסקים וואס שרייבן אנדערש?
בנוגע דעם רד"ק איך ווייס נישט פארוואס די האסט מחליט געווען אז די רד"ק טייטשט נישט שטעקן, שבט - שטעקן, של מוסר - פון שטראף, בקיצור אין אונזער שפראך די שטראף שטעקן. דאס איז דאך די טייטש פונעם פסוק דארט כב, טו: אולת קשורה בלב נער שבט מוסר ירחיקנה ממנו.
איך שיהיה פרעגסט דאך ריכטיג אז פארוואס זאל מען נישט זאגן ער מיינט א משל, די ענטפער איז אז ס'איז נישט די איינציגסטע פסוק דארט וואס זאגט דאס, זע דארט קאפיטל כג יב-יד.
הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל
דערנאך הייב אן זוכן אין רד"ק אליין פולע אנדערע פלעצער נישט נאר דא, וועסט זיך אנטרעפן פול מאל ווי ער זאגט קלאר יא צו ניצן דעם שטעקן.
און אויב די שלה"ק איז דיר נישט גענוג האסטו דא פון ארחות צדיקים.
ויש כמה מיני רחמנות, והם רחוקים זה מזה. רחמי האב על הבן - זוהי רחמנות הבאה מטבע כל החיים, כדרך הכלבים והבהמות. והנה האדון המרחם על עבדו ואדם המרחם על חבירו, במקום שמקוה ממנו תועלת, בכל זאת טוב מאד הוא שיתפוש בלבו מידת הרחמנות. אבל הטוב והמעולה שבמידת הרחמנות, שירחם על בנו להביאו לעבודת הבורא, יתברך, כדכתיב (ישעיה לח יט): "אב לבנים יודיע אל אמתך", וירחם על נשמתו יותר ממה שמרחם על גופו. וצריך להכותו בשבט מוסר להדריכו בדרך ישרה, אפילו באכזריות, כי זו האכזריות היא רחמנות מעולה. ואם ימנע שבט מוסר מבנו, כי יכמרו רחמיו עליו להכותו, ומניחו לילך בשרירות לבו הרע, הנה זו הרחמנות טורדת ומאבדת את הבן מחיי העולם הבא. ואף המגדל יתום, שנאמר עליו (שמות כב כא): "כל אלמנה ויתום לא תענון", מצוה להלקותו בכדי ליישרו לדרך ישרה. אף על פי כן צריך לנהל את היתום ברחמים יותר משאר כל אדם, אך לא יניחהו לילך בשרירות לבו. וגם צריך שלא ירחם על עצמו יותר מדאי, אלא צריך לייסר עצמו ולכוף יצרו הרע. וכן ירחם על קרוביו, כדכתיב (ישעיה נח ז): "ומבשרך לא תתעלם", וגם על העניים ירחם, וביותר ירחם על יראי השם, וזהו עיקר הרחמנות - החונן והמרחם עובדי השם והעושים רצונו.
דאס איז אלץ פשוט אין פסוק, צו היינט האט זיך געטוישט? באמת זאת התורה לא תהא מוחלפת, און חנוך לנער ע"פ דרכו גייט אויך אן היינט, ממילא א קינד וואס מען האט אין די אינגע יארן נאכגעגעבן אלעס איז אפשר טאקע נישט ריכטיג צו שלאגן...
אויב ברויכט איר א ויזה אין ארץ ישראל דאן פארבינד אייך אין אישי. אזוי אויך העלפן מיר מסדר ביטוח לאומי, מיר נעמען אראפ שווארצע זיגלעך פון מדינת ישראל וכדומה.
צוויי גילדעןהאט געשריבן:↑מאנטאג אפריל 01, 2024 12:44 am
ליל שישיהאט געשריבן:↑מאנטאג אפריל 01, 2024 12:26 am
און א שטוב וואס ספארט אויף רעדער די טאטע/ מאמע עקספלעינן יעדע זאך צום קינד מגעט מתנות אז ער זאל זיך אויפירן גיט, און אפילו מגעט שוין יא א קנס אבער ווען די אינגל זאגט עטס האטס מיך פיינט בעקט די טאטע מאמע אראפ דערפון וואס זאל איך זאגן זיי וואקסן אויף ספוילד און אך און וויי פאר אזאנע דורות
הונדערט פראצענט!
איך וויל נישט מקטרג זיין, אבער כ'קען נישט זיין בדרך הטבע וויאזוי ס'זאלן זיך קענען האלטן שידוכים מיט קינדער וואס זענען נישט נתחנך געווארן מיט קיין שום מין אוטאריטעט'טישע חינוך, פעטש, מוסר וכדומה.
ספוילד חברה. וויאזוי זאלן זיי האבן נערוון זיך צו בייגן צום מלמד'ס באפעלן, צום מגי''ש, והעיקר צו זיין ווייב די זעלבע די פרוי צום מאן.
רוב מאל האלט איך ווי אייך. איך האב זייער ליעב אייער וועג פון שרייבן און טראכטן. אבער דא, מוז איך מיט מיין עניית דעתי הקטנה מחולק זיין מיט אייך. איך עגרי מיט אייך אז עס מוז זיין אוטאריטעט, עס מוז זיין חינוך, מוסר, דיסיפלין. אבער פעטש? ווען דער קינד וועט זעהן אז מען געט גיטע פעטש ווען מען טוט עפעס וואס געפעלט נישט פארן טאטען, וועט ער פארשטיין אז אזוי טוט מען. דאן, פארוואס זאל ער נישט הייבן בענקליך אויפן ווייב? ער איז דאך אזוי מחונך געווארן!
און באמת, איך מיט דיר זענען זיך כמעט נישט מחולק. אפשר גאר זענען מיר זיך בכלל נישט מחולק. ווייל איך רעד בעיקר אויב פעטש איז א לכתחילה, וואס זיכער אז נישט. שמאל דוחה וימין מקרבת. און אוודאי דארף מען שמאל אויך. אבער גאר ווייניג. און בעיקר, וואס מיינט שמאל. רעדן שטרענג, זאגן מוסר. אפשר אמאל אמאל א פעטשעל. וואס דאס איז זיכער אז גרעסער קינדער טאר מען שוין נישט שלאגן אלטץ לפיני עיוור.
און בכלל, איך האב א פילינג אז די אלע וואס שרייבן דא "פרא פעטש" זענען נאך אונטער דרייסיג און ווייסן מיטאמאל וואס מיינט פעטש. זיי ווייסן נישט וואס מיר האבן געליטן מכות רצח.
פיין האבן מיר געכאפט פעטש, אבער נאך ווי. קוק איבער וועסטו זעהן אז אלע פרא פעטש שרייבען אז דאס זאל נאר זיין פון א געזונטהן פראספעקטיוו, קוק מיין תגובה אויפן ערשטען בלאט אין דעם אשכול.
אגב מכה בנו הגדול אויף וואס שטייט אין שו”ע זייער הארב האט נישט קיין עידזש, קענסט אליינס זעהן אויף דיין קינד וואס די פעטש טוט צו אים, אין קאפ.
שטייט גראדע יא אין רמ"א אז דאס מיינט נאך כ"ב אדער כ"ד יאר. אבער ווי איינער האט דא אויבן ארויפגעלייגט פון שבט הלוי צייכנט ער אן אז אם יש חשש שיתריס נגד אביו בקללה או הכאה טאר מען נישט אפילו איידער די בר מצוה.
אגב מכה בנו הגדול אויף וואס שטייט אין שו”ע זייער הארב האט נישט קיין עידזש, קענסט אליינס זעהן אויף דיין קינד וואס די פעטש טוט צו אים, אין קאפ.
שטייט גראדע יא אין רמ"א אז דאס מיינט נאך כ"ב אדער כ"ד יאר. אבער ווי איינער האט דא אויבן ארויפגעלייגט פון שבט הלוי צייכנט ער אן אז אם יש חשש שיתריס נגד אביו בקללה או הכאה טאר מען נישט אפילו איידער די בר מצוה.
אין קיצור שו"ע שטייט להלכה אז סהאט נישט מיט יארגאנג. דארף איך זעהן די רמ"א.
איין טאג אויף אמאל. איין טעסק אויף אמאל.
שטאטס מביןהאט געשריבן:↑פרייטאג פעברואר 16, 2024 1:59 am
איך וואלט זיך געוואלט יאגן, איך האב נאר נישט קיין צייט... (בשם החת"ס)
יעצט ביי מיר קיין איינע פון די עונשים טאר נישט ווערן די נארמע אין חינוך און א וועכנטליכע ערשיינונג, ווייל דאס באדייט דיין חינוך העלפט נישט פראביר עפעס אנדערש מיט דעם ספעציפיש קינד, אבער די פוינט איז נישט א פאטש אדער א צווייט עונש די נקודה איז בכלל עונש. איך פיל נישט בכלל מער גילטי ביים מעניש זיין מיט א פאטש ווי מיט נישט געבן א גוטע זאך וכו.
א שטארקע נקודה. נאכן געבן א פאטש פאר א קינד זעה איך אין מיין עקספעריענס פיל מער הכנעה מצד דעם קינד און פיל מער חרטה, ווי נאכן מעניש זיין מיט איינע פון די אנדערע עונשים וואס האט למעשה גורם געווען ער זאל נישט קענען באקומען וואס אנדערע האבן באקומען אדער אז ער האט נישט געקענט שפילן צוזאמען אדער גיין צום פלאץ צוזאמען מיט די אנדערע. ער בלייבט אביסל צובראכן אפילו נאכן תשובה טון אז ער האט נישט געקענט יענץ באקומען און ער שפירט ער דארף עס שוין באקומען און וואס בין איך יעצט שולדיג כ'האב דאך שוין תשובה געטון..
והעיקר.
ווי@ליל שישישרייבט, פעטש העלפט נישט פאר אלע יארגענג, א קינד העכער 12-13 יאר גייט שוין אריין אין כלל פון בנו הגדול, א קינד העכער 8-9 יאר וואלט איך גענוצט פעטש ממש אלץ די 'לעצטע' מיטל ענדערש אנדערע עונשים א קינד צווישן צוויי יאר ביז פינף איז די ריכטיגע צייט צו מחנך זיין מיטן שבט, צווישן פינף און אכט, דארף מען פראבירן די מיטל וועג. ווי ליל שישי שרייבט, איינמאל האסט גוט מחנך געווען דעם קינד ווען ער איז געווען קליין פעהלט שוין באמת נישט אויס געהעריג קיין עונשים פארן קינד ווען ער איז שוין עלטער (לדעתי אפילו איינמאל ער איז שוין פינף צו זעקס.) אבער אז ס'פעהלט אויס איז אויך נישט שלעכט.
און וואס איז פשוט פעטש מתוך כעס איז א עוולה, (אפילו שרייען מתוך כעס אויך..)
-תמצית: קלענערע קינדער איז פעטש געהעריג פון די לכתחלה'דיגע עונשים, העכער בר מצוה איז שוין בנו הגדול.
אז מ'דארף מעניש זיין א קינד נישט קיין חילוק צוליב וואס, זאל מען מעניש זיין נישט קיין חילוק צו ס'איז פעטש, צו עפעס אנדערש, די עונש גייט ע''פ רוב לפי דרגות העוולה.
אבער.. אויב איינער באמערקט אז די לעצטע פאר וואכן האט מען צופיל גענוצט דעם שמאל דוחה, ברויך ער זיך אוועקזעצן פארשטיין פארוואס מיט דעם ספעציפיש קינד זענען זאכן שווער און אפשמועסן ביידע עלטערן א אנדערע מהלך מיט דעם קינד, ווייל צו אפט נוצן דעם עונש קארטל צייגט אז עפעס געלונגט נישט, ס'קומט נישט ס'זאל זיין די אפיציעלע שפראך אין שטוב.-
מעגליך די מגיבים וואס רעדן קעגן פעטש רעדן פון עלטערע קינדער, און די מגיבים פון פרא פעטש רעדן פון קלענערע..
צו דיין לעצטע שאלה צו אלע מגיבים זענען אונטער דרייסיג.. כ'כאפ דיין נקודה, אבער איה''נ די וואס זענען טראמעטייזד קומט נישט אריין זיי זאלן רעדן דא, מ'רעדט דאך נישט פון אזאנע מעשיות.
נ.ב. די תגובה איז בעיקר געשריבן געווארן לויט מיין עקספעריענס און נישט צוליב וואס כ'האלט אז דאס איז די בעסטע וועג פון חינוך און כ'האב עס געבויט און נאכגעפארשט, כ'האב בעיקר געענטפערט אויף וואס מ'האט געפרעגט.
