די ’סדר’ פון די סדרים היי יאר ב"ה: ערשטע נאכט (ביי מיר אין שטוב): 9:55 אנגעקומען אהיים
10:15 קדש און ב"ה א קינד האט געפרעגט נאך קידוש פארוואס באקומט זי פסח א בעכער אנגעפילט ביז אויבן. האט מען שוין געהאט די געלעגנהייט צו אנהייבן סיפור יציאת מצרים מיט די בילדער וכו’
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
12:30 זיך געטראפן נאך ביי רבי גמליאל היה אומר. אנגעהויבן זיך צו יאגן.
די ’סדר’ פון די סדרים היי יאר ב"ה: ערשטע נאכט (ביי מיר אין שטוב): 9:55 אנגעקומען אהיים
10:15 קדש און ב"ה א קינד האט געפרעגט נאך קידוש פארוואס באקומט זי פסח א בעכער אנגעפילט ביז אויבן. האט מען שוין געהאט די געלעגנהייט צו אנהייבן סיפור יציאת מצרים מיט די בילדער וכו’
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
12:30 זיך געטראפן נאך ביי רבי גמליאל היה אומר. אנגעהויבן זיך צו יאגן.
די ’סדר’ פון די סדרים היי יאר ב"ה: ערשטע נאכט (ביי מיר אין שטוב): 9:55 אנגעקומען אהיים
10:15 קדש און ב"ה א קינד האט געפרעגט נאך קידוש פארוואס באקומט זי פסח א בעכער אנגעפילט ביז אויבן. האט מען שוין געהאט די געלעגנהייט צו אנהייבן סיפור יציאת מצרים מיט די בילדער וכו’
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
12:30 זיך געטראפן נאך ביי רבי גמליאל היה אומר. אנגעהויבן זיך צו יאגן.
איינע פון די טעכטער געפרעגט פארוואס זאגט מען אז מיר זענען און די לענגסטע גלות היינט זעיט בכלל נישט אויס ווי מיר זענען אין גלות בכלל. לאנג ארומגערעדט איבער דעם ממשיך געווען ביי די סעודה באטאג
די ’סדר’ פון די סדרים היי יאר ב"ה: ערשטע נאכט (ביי מיר אין שטוב): 9:55 אנגעקומען אהיים
10:15 קדש און ב"ה א קינד האט געפרעגט נאך קידוש פארוואס באקומט זי פסח א בעכער אנגעפילט ביז אויבן. האט מען שוין געהאט די געלעגנהייט צו אנהייבן סיפור יציאת מצרים מיט די בילדער וכו’
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
12:30 זיך געטראפן נאך ביי רבי גמליאל היה אומר. אנג עהויבן זיך צו יאגן.
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
אין א נאטשעל וואס האט איהר געענטפערט?
שיעבוד מצרים איז נישט געווען א מיסטעיק וואס הקב"ה האט פאראכטן מיט געבן מכות און ביזת הים. עס איז געגאנגען פארקערט: כדי מיר זאלן קענען מקבל זיין די תורה און באקומען דעם ריינעם אמונה, האט דער אייבערשטער געדארפט ווייזן די מכות און קריעת ים סוף (און אלעס וואס מ’לערנט ארויס פון דעם). כדי די מצרים זאלן דיזערוון די מכות און כלל ישראל די שכר, האבן די מצרים געדארפט טיילן צרות פאר די אידן. און פארדעם האט געדארפט זיין שיעבוד מצרים.
דאס ממש אין א ניסל שאלאכץ. עס האט גענומען כמעט א האלבע שעה בשעת מעשה. פארציילט פארשידענע מעשיות און משלים, און מער מרחיב געווען.
דאס לעבן איז פארקערט פונעם 'אטעלאו' שפיל - אין אטעלאו געווינט מען אויב דרייט מען יענעם איבער צו וואס דו ביסט. אין לעבן איז דאס פונקט פארקערט!- ממי שאמרו
ערשטע נאכט געווען כמעט גרייט ביים אהיימקומען (קרעדיט: ממי_שאמרו) געזאגט קדש 9:50, ארומגערעדט פון די יסודות האמונה כמנהג אבותי, די טינעידזשערס האבן געהאט אסאך סורפרייזינג גוטע קשיות ב"ה אזש כ'האב געדארפט זאגן א תפלה חרישית שלא אכשל בלשוני... געמאכט קידוש 10:45, מה נשתנה 11:15, רחצה 12:40, יעדער געגעסן דעם כזית פאר חצות, איך האב געכאפט מרור כורך שלחן עורך און צפון פאר דעם זמן חצות פון א מינוט נאך איינס. יעדער ממשיך געווען שלחן עורך, געבענטשט 2:10, געענדיגט שיר השירים 3:10.
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
אין א נאטשעל וואס האט איהר געענטפערט?
שיעבוד מצרים איז נישט געווען א מיסטעיק וואס הקב"ה האט פאראכטן מיט געבן מכות און ביזת הים. עס איז געגאנגען פארקערט: כדי מיר זאלן קענען מקבל זיין די תורה און באקומען דעם ריינעם אמונה, האט דער אייבערשטער געדארפט ווייזן די מכות און קריעת ים סוף (און אלעס וואס מ’לערנט ארויס פון דעם). כדי די מצרים זאלן דיזערוון די מכות און כלל ישראל די שכר, האבן די מצרים געדארפט טיילן צרות פאר די אידן. און פארדעם האט געדארפט זיין שיעבוד מצרים.
דאס ממש אין א ניסל שאלאכץ. עס האט גענומען כמעט א האלבע שעה בשעת מעשה. פארציילט פארשידענע מעשיות און משלים, און מער מרחיב געווען.
אין קבלה און חסידות איז מוסבר אז מען האט געדארפט מעלה זיין די ניצוצות וואס זיינען געפאלן אין עולם התקון נאך שבירת הכלים פון עולם התוהו
רפח ניצוצין זיינען געפאלן און דאס איז אונזער עבודה אין גלות מעלה זיין די ניצוצין.
אין מצרים האט מען מעלה געווען ר"ב ניצוצות. און געבליבן פאר אונז פ"ו ( און דער בעל התניא איז מסביר אז מען מוז זאגן אז די פ"ו זיינען צוברעקלט אין קלענערע ניצוצות א נישט וואס נעמט אזוי לאנג מעלה זיין.)
ערשטע סדר קדש 9:05 מה נשתנה 10:10 פערטיג געווען 1:20 צווייטע קדש 9:45 מה נשתנה 11:45 איינע פון די טעכטער געפרעגט פארוואס זאגט מען אז מיר זענען און די לענגסטע גלות היינט זעיט בכלל נישט אויס ווי מיר זענען אין גלות בכלל. לאנג ארומגערעדט איבער דעם ממשיך געווען ביי די סעודה באטאג 12:58 כורך 2:45 גענדיגט
חוץ פון אידישע צרות, בגשמיות וואס אידען גייען אדורך. אז אידן זיינען "בנים שגלו מעל שולחן אביהם" מיר זענען נישט מיטן בית המקדש און גילוי שכינה וואס איז דארטן איז דאס דער גרעסטע גלות. און אז חזל זאגן כל מי שלא נבנה בית המקדש בימיו איז דאס כאלו נחרב בימיו, איז דארף דאס ארויס ברענגען דער תשוקה צו זיין בנים שעל שולחן אביהם.
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
אין א נאטשעל וואס האט איהר געענטפערט?
שיעבוד מצרים איז נישט געווען א מיסטעיק וואס הקב"ה האט פאראכטן מיט געבן מכות און ביזת הים. עס איז געגאנגען פארקערט: כדי מיר זאלן קענען מקבל זיין די תורה און באקומען דעם ריינעם אמונה, האט דער אייבערשטער געדארפט ווייזן די מכות און קריעת ים סוף (און אלעס וואס מ’לערנט ארויס פון דעם). כדי די מצרים זאלן דיזערוון די מכות און כלל ישראל די שכר, האבן די מצרים געדארפט טיילן צרות פאר די אידן. און פארדעם האט געדארפט זיין שיעבוד מצרים.
דאס ממש אין א ניסל שאלאכץ. עס האט גענומען כמעט א האלבע שעה בשעת מעשה. פארציילט פארשידענע מעשיות און משלים, און מער מרחיב געווען.
איינע פון די טעכטער געפרעגט פארוואס זאגט מען אז מיר זענען און די לענגסטע גלות היינט זעיט בכלל נישט אויס ווי מיר זענען אין גלות בכלל. לאנג ארומגערעדט איבער דעם ממשיך געווען ביי די סעודה באטאג
נו אפשר ביסטו עס דא אויכט מסביר?
אסאך תירוצים, שווער צי שרייבן אבער אין קורצן איז א) דאס אליינס איז די גלות אז מיר ווייסן נעבעך נישט וואס עס פעלט אינז ב) ווען מען האט אלעס איז היפך די תפקיד אויף די וועלט די תכלית איז צי להטיב עם בריותיו די חלק וואס מיר האבן אין מענטשען וואס האבן וואס מיר האבן נישט זאלן משפיע זיין פאר אינז- זיך פירען מיט מידות החסד וועט הקב"ה זיך פירען מיט אינז אבער האבן וואס מדארף און נישט משפיע זיין איז היפך תכלית הבריאה עיין מהר"ל ועוד ועוד עס איז מיר שווער דאס שרייבן
איך האב נישט קיין אהנונג ווען איך בין אהיים געקומען פון שוהל, איך ווייס נאר אז איך בין גלייך אהיים געגאנגען, און עס האט גענומען איבער 10 מינוט פון ווען איך בין אהיים געקומען ביז מיר האבן געקענט אנהייבן.
אפיקומן האב איך געגעסן פאר חצות, אבער די קינדער האבן נישט אהנגעיאגט.
מיר האבן ממשיך געווען מיט מצוות הלילה פון סיפור יציאת מצרים, נאך מיין אפיקומן, ווילאנג זיי האבן מאריך געווען בסעודה.
דער צווייטער נאכט האבן מיר אלע אריינגעכאפט די כזיתים פאר חצות.
11:30 מה נשתנה - אן עלטערע קינד געפרעגט אינמיטן די הגדה: פארוואס האט מען בכלל געדארפט גיין קיין מצרים צו ווערן געפייניגט און דערנאך זאלן די מצרים כאפן אויף צוריק. זאל מען נישט ווערן געפייניגט, און נישט דארפן ווערן אויסגעלייזט. איז מען אריין אין די לענגערע הסבר אויף דעם.
אין א נאטשעל וואס האט איהר געענטפערט?
שיעבוד מצרים איז נישט געווען א מיסטעיק וואס הקב"ה האט פאראכטן מיט געבן מכות און ביזת הים. עס איז געגאנגען פארקערט: כדי מיר זאלן קענען מקבל זיין די תורה און באקומען דעם ריינעם אמונה, האט דער אייבערשטער געדארפט ווייזן די מכות און קריעת ים סוף (און אלעס וואס מ’לערנט ארויס פון דעם). כדי די מצרים זאלן דיזערוון די מכות און כלל ישראל די שכר, האבן די מצרים געדארפט טיילן צרות פאר די אידן. און פארדעם האט געדארפט זיין שיעבוד מצרים.
דאס ממש אין א ניסל שאלאכץ. עס האט גענומען כמעט א האלבע שעה בשעת מעשה. פארציילט פארשידענע מעשיות און משלים, און מער מרחיב געווען.
שטארק!
ס'איז א קשיא וואס מענטשן פרעגן בעצם אויף די זאך פון השגחה פרטיות, לדוגמא, ווען א מאמע וועקט זיך פונקט אויף ווייל די וועקער זייגער איז נישט געווען גיט אנגעשטעלט, און פונקט באמערקט זי די בעיבי איז בלוי, רופט הצלה, מ'ראטעוועט, איין מינוט שפעט וואלט... בקיצור, נאכאמזל...
קענען מענטשן פרעגן, אז ער ווערט נישט בלוי, דארף די מאמע זיך נישט אויפוועקן!
וואס איז די גאנצע ענין פונעם יצר הרע. נסיונות. שוועריגקייטן. מיטמאכענישן. גלות וגאולה וכולהו
ברצונו של הקב״ה להטיב לברואיו הקב״ה הוא מקור הטוב ומטיב לרעים ולטובים
די בושה און אומהיימליכקייט פון באקומען צדקה, באקומען טובות, טאקע בעסער ווי גארנישט אבער דער מקבל שפירט הונדערט מאל בעסער. העכער. דערהויבן. דערגרייכט. א איש מוצלח ווען ער פארדינט זיך דאס אליינס ווי איידער מ׳גיט אים אלעס צוגעשטעלט אויף א גאלדענע טאץ אפילו דורכן ביסטו מענטש אויף דער וועלט.
כדי זוכה צו זיין צו חיי עולם הבא וואס גייט זיין אונזער אייביגע וועלט דורכן זיך דאס פארדינען אליינס האט געמוזט זיין די שוועריגקייטן קודם, אנדערש ארבייט דאס נישט.
בגין דאינון מילין סלקין אונזערע ווערטער זאלן ווערן קרוינען פאר קודשא בריך הוא דאס איז למעלה מהשגתינו אבער פארדעם זענען מיר באשאפן געווארן און פארדעם זענען מיר דא, א בחינה וואס די גאנצע פמליא של מעלה קען נישט בשום אופן אנקומען צו די מדריגה. כד סליק יקריה לעילא ותתא.
פארדעם איז געווען גלות מצרים, צו פארדינען און זוכה זיין קבלת התורה, צו ווערן א מרכבה להשראת השכינה.
פארדעם איז געווען גלות בבל, צו פארדינען און זוכה זיין צום צווייטן בית המקדש, דער מקום השראת השכינה.
וכולהו
די צוויי בתי מקדשות האט נישט געקענט פארבלייבן אויף אייביג בשעתו, ס׳איז געווען בחינות פון טעמו וראו כי טוב און וויסן אויף וואס צו בענקען און ארויפרוקן המשך דעם יעצטיגן לאנגן גלות וואס נעמט שוין פיל לענגער פון ווען זינט אידן זענען ארויס פון מצרים ביזן חורבן בית שני.
כלל ישראל דארף דאס אלעס מיטמאכן כדי זוכה צו זיין צום גרויסן אור וואס ווארט אונז אפ. דער אייבירשטער וואלט נישט געקענט טוהן קיין גרעסערע טובה פאר אונז ווי אונז געבן די אלע געלעגנהייטן מיטצומאכן און זיך שטארקן כדי זיך צו פארדינען אונזער אייביגן שכר. כדי מיר זאלן אים קענען דינען העכער ווי מלאכים, בגין דאינון מילין סלקין ואסתלק יקריה על כולהו.
ס׳איז גאר בקיצור אבער דאס איז די פתח צום טיפקייט פונעם גאנצן ענין אויפן שפיץ גאפל.