אידישע וועלט פארומס

צוויי גראשן האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 6:53 pm

ווען שרייבט מען ברידער און ווען ברודער?
אינעם פסח מאמענט ביי איין ארטיקל דאכצעך מנחם גאלד שרייבט ער דארט צומאל מיט ט ו און צומאל מיט א י, שאלה איז צו ס'דא א נפקה מיניה אדער ס'איז א פשוטן טעות הדפות.

קנאפער ידען האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 7:03 pm

צוויי גראשן האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 6:53 pm

ווען שרייבט מען ברידער און ווען ברודער?
אינעם פסח מאמענט ביי איין ארטיקל דאכצעך מנחם גאלד שרייבט ער דארט צומאל מיט ט ו און צומאל מיט א י, שאלה איז צו ס'דא א נפקה מיניה אדער ס'איז א פשוטן טעות הדפות.

מיט א וא"ו איז לשון יחיד און מיט א יו"ד איז לשון רבים.

"מיין ברודער משה האט געגעבן אן אלף לכבוד פסח פאר אלע אונזערע ברידער."

דער וא"ו/יו"ד כלל איז רעלאווענט אין נאך פילע ווערטער. לדוגמא: איין שוך, א פאר שיך.

קנאפער ידען האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 5:11 pm

לאשתמודעתא האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 5:02 pm

נאנטע - נאענטע
נאנטקייט - נאענטקייט

וועלכע איז ריכטיג?

נאנט
נאנטע
נאנטקייט

"נאענט" איז נישט ממש אומריכטיג , מ'פלעגט אמאל אזוי שרייבן (פונקט ווי די עי"ןס אין פילע אנדערע ווערטער) אבער היינט איז עס נישט עכט אנגענומען צו נוצן.

צום פוינט האט געשריבן: ↑ פרייטאג מאי 10, 2024 12:35 pm

מאמי מיין פינגער האט זיך צעשניטן און ס'בליטאדער ס'בלוט?

צום פוינט האט געשריבן: ↑ פרייטאג מאי 10, 2024 12:41 pm

איך בין ציפארנומען אדער צופארנומען ?

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 09, 2024 11:14 pm

ריכטיג, איך מיין אז שמעון ראלניצקי איז דער איינציגער היימישער שריפטשטעלער וואס שרייבט נא ענט. ער נעמט אן ביי אלע שאלות ווי ייווא. ליי ענען טרעפט מען אביסל מער, אבער דאס רוב שרייבט ליינען. איב עריג און ניד עריג זענען אויך היינט ווייניגער באנוצט ווי איבריג/נידריג.

היסטאריש האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 14, 2024 11:40 pm

אויב דער אדיעקטיוו איז טאפ˙ל, ווען האט מען אנגעהויבן שרייבן ט(ד)אפלטעאנשטאט טאפעלע?

גרשון האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 14, 2024 11:55 pm

היסטאריש האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 14, 2024 11:40 pm

אויב דער אדיעקטיוו איז טאפ˙ל, ווען האט מען אנגעהויבן שרייבן ט(ד)אפלטעאנשטאט טאפעלע?

מיינסט דער ווערב? ריכטיג, דער ט' איז צוגעלייגט. דאס אריגינעלע ווארט אין לאטייניש איז duplus ("דו" איז צוויי).

https://ivelt.com/forum/viewtopic.php?p ... 7#p4745257

היסטאריש האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 2:45 am

גרשון האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 14, 2024 11:55 pm

היסטאריש האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 14, 2024 11:40 pm

אויב דער אדיעקטיוו איז טאפ˙ל, ווען האט מען אנגעהויבן שרייבן ט(ד)אפלטעאנשטאט טאפעלע?

מיינסט דער ווערב? ריכטיג, דער ט' איז צוגעלייגט. דאס אריגינעלע ווארט אין לאטייניש איז duplus ("דו" איז צוויי).

https://ivelt.com/forum/viewtopic.php?p ... 7#p4745257

פארוואס ווערב? אפשר פארטאפלעןאיז א ווערב. טאפל, טאפעלער, טאפעלע, און טאפעלןזענען אדיעקטיוון.

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 2:47 pm

א קרישקעלע וועגן "כינע"

די נאמען china איז בעצם פארטוגעזיש, ווי עס ווערט געזאגט "טשינע".

זיי האבן עס גענומען פון פערסיש, וואס האט עס גענומען פו אינדיש, וואס האט אזוי גערופן יענע לאנד נאך די "טשין" מלוכה וואס האט דארט עקזיסטירט אין די מיטלאלטער.

(די טשין מלוכה שרייבט מען אין ענגליש qin, וועלכע מען זאגט ארויס "טישן". אויך די טרפה'נע סעל איז "טשין" נישט "קווין", ואכמ"ל)

סיי ענגליש און סיי דייטש האבן אריינגענומען דער פארטוגעזישע אויסלייג כצורתו - אבער ארויסגעזאגט דאס ווארט לויט זייער שפראך. אין ענגליש האמיר באקומען "טשיינע" און אין דייטש "ש'ינע".

ch אין דייטש אין אפטמאל א מין קראצעדיגע ש', לאו דווקא כ'; אבער ביים פאראידישן דאס ווארט איז געווארן "כינע" - עפעס וואס האט קנאפ א שייכות מיט יענע ווייטע לאנד.

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 6:43 pm

אן אויפטו פון מיילעך ניימאן "אינטער צואוויוען" אנשטאט "צו אינטערוויוען"

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 16, 2024 2:35 pm

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 6:43 pm

אן אויפטו פון מיילעך ניימאן "אינטער צואוויוען" אנשטאט "צו אינטערוויוען"

ס'הייסט אז אזוי איז ריכטיגער אין אידיש. @למדן וצדיק האט אמאל געברענגט אזוינס.

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 2:47 pm

א קרישקעלע וועגן "כינע"

די נאמען china איז בעצם פארטוגעזיש, ווי עס ווערט געזאגט "טשינע".

זיי האבן עס גענומען פון פערסיש, וואס האט עס גענומען פו אינדיש, וואס האט אזוי גערופן יענע לאנד נאך די "טשין" מלוכה וואס האט דארט עקזיסטירט אין די מיטלאלטער.

(די טשין מלוכה שרייבט מען אין ענגליש qin, וועלכע מען זאגט ארויס "טישן". אויך די טרפה'נע סעל איז "טשין" נישט "קווין", ואכמ"ל)

סיי ענגליש און סיי דייטש האבן אריינגענומען דער פארטוגעזישע אויסלייג כצורתו - אבער ארויסגעזאגט דאס ווארט לויט זייער שפראך. אין ענגליש האמיר באקומען "טשיינע" און אין דייטש "ש'ינע".

ch אין דייטש אין אפטמאל א מין קראצעדיגע ש', לאו דווקא כ';אבער ביים פאראידישן דאס ווארט איז געווארן "כינע" - עפעס וואס האט קנאפ א שייכות מיט יענע ווייטע לאנד.

א שטענדיג צעמישטער האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 16, 2024 2:49 pm

וואס?!
ערקלער
אינטערוויו (א ינטער, נישט א ונטער) איז געבארגט פון ענגליש, וויאזוי גענוי האט עס באקומען אייגנשאפטן פון א ווארט מיט קאנווערב?

(איך בין אמאל געווען פארנומען דא מיט "קענענצולערנען" מיט אן ענליכן פראבלעם)

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 2:47 pm

א קרישקעלע וועגן "כינע"

די נאמען china איז בעצם פארטוגעזיש, ווי עס ווערט געזאגט "טשינע".

זיי האבן עס גענומען פון פערסיש, וואס האט עס גענומען פו אינדיש, וואס האט אזוי גערופן יענע לאנד נאך די "טשין" מלוכה וואס האט דארט עקזיסטירט אין די מיטלאלטער.

(די טשין מלוכה שרייבט מען אין ענגליש qin, וועלכע מען זאגט ארויס "טישן". אויך די טרפה'נע סעל איז "טשין" נישט "קווין", ואכמ"ל)

סיי ענגליש און סיי דייטש האבן אריינגענומען דער פארטוגעזישע אויסלייג כצורתו - אבער ארויסגעזאגט דאס ווארט לויט זייער שפראך. אין ענגליש האמיר באקומען "טשיינע" און אין דייטש "ש'ינע".

ch אין דייטש אין אפטמאל א מין קראצעדיגע ש', לאו דווקא כ'; אבער ביים פאראידישן דאס ווארט איז געווארן "כינע" - עפעס וואס האט קנאפ א שייכות מיט יענע ווייטע לאנד.

די זוהן פון קהלת האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 16, 2024 3:38 pm

שווערמער האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 15, 2024 2:47 pm

א קרישקעלע וועגן "כינע"

די נאמען china איז בעצם פארטוגעזיש, ווי עס ווערט געזאגט "טשינע".

זיי האבן עס גענומען פון פערסיש, וואס האט עס גענומען פו אינדיש, וואס האט אזוי גערופן יענע לאנד נאך די "טשין" מלוכה וואס האט דארט עקזיסטירט אין די מיטלאלטער.

(די טשין מלוכה שרייבט מען אין ענגליש qin, וועלכע מען זאגט ארויס "טישן". אויך די טרפה'נע סעל איז "טשין" נישט "קווין", ואכמ"ל)

סיי ענגליש און סיי דייטש האבן אריינגענומען דער פארטוגעזישע אויסלייג כצורתו - אבער ארויסגעזאגט דאס ווארט לויט זייער שפראך. אין ענגליש האמיר באקומען "טשיינע" און אין דייטש "ש'ינע".

ch אין דייטש אין אפטמאל א מין קראצעדיגע ש', לאו דווקא כ'; אבער ביים פאראידישן דאס ווארט איז געווארן "כינע" - עפעס וואס האט קנאפ א שייכות מיט יענע ווייטע לאנד.

וויל איך טאקע וויסן פון ס'נעמט זיך אז דער אידישער ח\כ איז געווארן ch, אדרבה זאל מיר א היזיגער שפראך קענער פארענטפערן, אבער אין מיין לעקסיקאן וואלט עס באדארפט צו זיין gh.
פארוואס?
ווייל קוקט אויף די פאלגענדע ווערטער וועט איר אליין פארשטיין:
night - נאכט
fight - געפעכט
light - ליכט
neighbor - נאכבאר
laugh - לאכן
though - דאך
through - דורך
brought - געבראכט
אפשר knight - מלשון קנעכט
right - ריכטיג\ גערעכט
slaughter - מלשון שלאכט
eight - אכט
might - קען גענוצט ווערן אלס מאכט
אפי' thought - האט א "כ" אלס טראכט
ועוד.
אינגאנצן געדענק איך יעצט איין דוגמא אויף פארקערט:
rich - רייך.

@חוח בין השושנים @גרשון @כאפ א אטעם @יוסעלע השלישי @קנאפער ידען @שווערמער @שמחת עולם קומטס אריין מיט א הסבר

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 16, 2024 3:11 pm

א שטענדיג צעמישטער האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג מאי 16, 2024 2:49 pm

וואס?!
ערקלער
אינטערוויו (א ינטער, נישט א ונטער) איז געבארגט פון ענגליש, וויאזוי גענוי האט עס באקומען אייגנשאפטן פון א ווארט מיט קאנווערב?

(איך בין אמאל געווען פארנומען דא מיט "קענענצולערנען" מיט אן ענליכן פראבלעם)

דער -ען ביים סוף שטימט דיר? דאס איז אויך אידיש. אנדערע זענען זאגאר גורס "אינטערוויואירן". זע וואס דער אבן עזרא שרייבט אויף זמזומים.

אבער איך בין גראדע מסכים מיט דיר אז ס'הערט זיך אביסל שטומפיג, צוליב דעם לאנגן ווארט.